Morgen ontvangt de Vlaamse regering het rapport van de Hoge Raad Financiën over de toestand van de Vlaamse begroting. Daarna start de begrotingscontrole. Alles wijst erop dat dit geen gemakkelijke oefening zal worden. De Vlaamse vakbonden willen echter niet dat de factuur opnieuw doorgeschoven wordt naar werknemers en gezinnen. Ook de Vlaamse regering moet inzetten op rechtvaardige fiscaliteit.
De Vlaamse regering keurde in oktober 2014 een kille en koude begroting voor 2015 goed. Er wordt gesnoeid in essentiële voorzieningen o.a. in onderwijs, welzijn en cultuur. Dit leidt al tot het verlies van duizenden jobs en een zware factuur voor gezinnen, uitkeringsgerechtigden en werknemers uit de private en publieke sector. Zij kregen een koopkrachtvermindering van 900 miljoen euro gepresenteerd, onder andere door hoger inschrijvingsgelden, hogere tarieven op De Lijn en een duurdere water- en energiefactuur. En dit boven op de federale indexsprong. Terwijl de Vlaamse regering de grote vermogens en bedrijven buiten schot laat.
Nu wijst alles erop dat de Vlaamse begrotingscontrole opnieuw een moeilijke oefening wordt. Gezinnen, werknemers, senioren, jongeren en werklozen hebben echter al ruimschoots bijgedragen om het gat in de Vlaamse begroting te dichten. Hun budget mag niet verder onderuit gehaald worden. Daarom zijn voor de Vlaamse werknemersorganisaties verdere besparingen geen optie. Bovendien is er wel degelijk een alternatief. Met positieve keuzes:
-
Investeren om te groeien. De Vlaamse regering moet investeren in de toekomst. Omdat vandaag investeren in onderwijs, welzijn, cultuur zorgt voor duurzame groei en een zorgzamere samenleving. Daarom moet de Vlaamse Regering afstappen van haar nominale evenwichtsbenadering en inzetten op een structureel begrotingsbeleid. Voor de Vlaamse sociale partners in de SERV is een tekort toelaatbaar als de Vlaamse regering slim investeert. We vragen met aandrang dat de Vlaamse Regering niet opnieuw kiest voor een vicieuze cirkel van dalende koopkracht, meer besparingen en minder groei.
Slim investeren betekent ook middelen heroriënteren van megalomane (shopping)projecten zonder voldoende maatschappelijke draagkracht naar investeringen met een duidelijke sociale, ecologische of andere maatschappelijke return. We denken daarbij in eerste instantie aan investeringen in onderwijs, zorg, armoedebestrijding en duurzame energievoorziening. - Inspanningen rechtvaardig spreiden. Het is onrechtvaardig om de factuur opnieuw door te schuiven naar gezinnen en werknemers. Het is tijd dat deze regering een inspanning vraagt aan de sterkste schouders om de zwaarste lasten te dragen. Daarvoor moet Vlaanderen dringend werk maken van een doorlichting, rationalisering en ook een besparing in het economisch steuninstrumentarium aan bedrijven.
Daarvoor moet ook Vlaanderen haar grotere fiscale autonomie beter en meer strategisch invullen. In tijden van begrotingstekorten en met nieuwe fiscale bevoegdheden is rechtvaardiger belasten ook op Vlaams niveau meer dan ooit aan de orde. Dit kan door de progressiviteit van de belastingen te verhogen en door forfaitaire kortingen te voorzien voor lage inkomens. En door dringend te stoppen met de Vlaamse fiscale traditie van eenzijdige lastenverlagingen voor bedrijven en vermogens. Zo mag de in het Vlaamse regeerakkoord aangekondigde vereenvoudiging van schenkingsrechten voor onroerende goederen niet leiden tot een lastenverlaging voor vermogenden. Dat is ongepast als werknemers moeten inleveren, en er fors gesnoeid wordt in publieke en sociale diensten.
Ook op Vlaams niveau kan men werk maken van de noodzakelijke tax shift naar grote vermogens. Concreet kan dat door
- onrechtvaardige gunstregimes af te schaffen. Met als eerste belangrijke stap het afschaffen van het belastingkrediet in de onroerende voorheffing voor rechtspersonen. Door het optrekken van het gunsttarief voor het schenken (0%) en het overlaten (3%) van een familiebedrijf ;
- meer progressiviteit in te bouwen in de woonfiscaliteit door het hoger belasten van de tweede en volgende woning;
- investeringen en tewerkstelling te stimuleren via de bedrijfsfiscaliteit, o.m. door de bestaande vrijstelling van onroerende voorheffing op bedrijfsuitrusting bij te sturen zodat het uitblijven van investeringen wordt ontmoedigd
- werk te maken van een Vlaamse vermogensfiscaliteit. Dit begint bij een correcte heffing van schenkings- en successierechten.