Maandag legt Vlaams minister-president Geert Bourgeois zijn septemberverklaring af. Het wordt de laatste toespraak die niet gekleurd wordt door de nakende verkiezingen. Het lijkt ons een goed moment om in naam van de bijna 2 miljoen Vlaamse werknemers die we vertegenwoordigen enkele accenten voor dit laatste ‘echte’ politieke jaar te leggen.
Want tot nu toe hebben we vooral veel maatregelen gezien voor bedrijven en voor wie het al goed heeft: er waren bijvoorbeeld RSZ-kortingen voor werkgevers, meer centen voor de KMO-portefeuille, verlaging van de erfbelasting voor wie veel te schenken heeft, indexatie van de inkomsten van verhuurders, een Vlaamse fiscale regularisatie voor wie zijn belastingen niet correct heeft betaald, enz…
Als vakbonden vragen we een socialer beleid. Daarom leggen we vandaag 5 belangrijke zaken op tafel in de verwachting dat die in de laatste jaren van deze legislatuur een prioriteit van deze regering worden.
Een betere start voor kwetsbare jongeren
Ondanks de heropleving van de economie blijven kwetsbare jongeren moeilijk toegang vinden tot de arbeidsmarkt. Het systeem van duaal leren oftewel leren en werken is een belangrijk antwoord op deze uitdaging. Zet dit eindelijk goed op de sporen, zodat alle jongeren ervaring kunnen opdoen en hiervoor vergoed worden en met relevante competenties op de arbeidsmarkt terecht komen. Extra aandacht is nodig voor de zwaksten onder hen, zodat de gigantische kloof die op de arbeidsmarkt blijft bestaan tussen laag- en hoogopgeleiden echt wordt aangepakt.
Meer Vlaamse sociale bescherming
De uitrol van de Vlaamse Sociale Bescherming is een van de projecten van deze regering die wel op schema zitten. Helaas is er te weinig open debat over de te nemen keuzes. Over de toekomst van de kinderbijslag besliste de politiek alleen en met andere stakeholders werd er vooral ruzie gemaakt. De lang verwachte overlegorganen rond de Vlaamse sociale bescherming zijn er nog steeds niet. Nochtans zijn er nog belangrijke knopen door te hakken. Zo mag de persoonsvolgende financiering in de gehandicaptensector bijvoorbeeld niet zomaar overgeplant worden op de ouderenzorg. Ook de factuur en vooral betaalbaarheid van het rusthuis is een belangrijke uitdaging.
Ook voor alle deeltijdse werknemers en ploegenwerknemers!
Momenteel hebben niet alle werknemers op een gelijke manier toegang tot het systeem. Zo hebben bepaalde deeltijdse werknemers geen gelijke toegang tot het recht op betaald educatief verlof. De ongelijke toegang moet worden aangepakt. Wij pleiten voor een recht voor alle werknemers, in verhouding tot hun prestatie. Ook de deelname van laaggeschoolden blijft té laag.
Weer een plaats voor de zwaksten
De instrumenten om de zwaksten op de arbeidsmarkt een kans te geven zijn ofwel afgeschaft (wep+, diversiteitsplannen, activa,…) of zijn bevroren en boeken geen vooruitgang (groeipad sociale economie, sine hervorming, …). Het laatste redmiddel voor deze doelgroep, het werk in klusjesdiensten of naschoolse opvang via PWA, gaat in januari van start. Maar een paar maand voor de start is er over het wijkwerken nog te veel onduidelijkheid: er is geen lijst van toegelaten activiteiten, heel veel steden en gemeenten weten niet wat van hen verwacht wordt, laat staan hoe ze dat moeten aanpakken. Ook in het nieuwe Wijkwerken moet er plaats zijn voor de zwaksten.
Een visie op mobiliteit
De hervorming van het mobiliteitsbeleid is al de hele legislatuur aan het aanmodderen. De stilstand in Vlaanderen wordt onhoudbaar en verdient beter. Proeftuinen basisbereikbaarheid worden onvoldoende gefinancierd, raken niet opgestart of leveren weinig zichtbare resultaten op. Ondertussen wordt er wel duchtig bespaard op De Lijn, en blijven mensen vaak letterlijk in de koude staan. Alsof een duurzaam mobiliteitsbeleid mogelijk is zonder stevig openbaar vervoer. Dat men de sociale partners uit de raad van bestuur van De Lijn wil wippen, belooft in die zin niet veel goeds. Wij willen op zijn minst een performant openbaar vervoer, dat bereikbaarheid van scholen, werkplekken, ziekenhuizen, maar ook buitengebieden in Vlaanderen garandeert.
Een eerlijkere energiefactuur
Na het ineenstorten van de Turteltaks mag er niet te licht worden gegaan over een eventuele opvolger. Het is het moment om eindelijk het debat te voeren over wie wat bijdraagt aan de factuur voor de broodnodige overgang naar meer duurzame energie. Gaan de grootverbruikers eindelijk een billijke bijdrage moeten betalen? Of blijven we het gros van de factuur doorschuiven naar de gezinnen en kleine bedrijven?
Bij deze richten we dan ook een oproep tot de Vlaamse regering. Maak werk van deze vijf werven en laat eindelijk dat sociale gelaat eens zien waarover er zo veel wordt gesproken. Doe nu eindelijk eens iets voor de mensen. Het is de laatste kans.