Burundi - Programma's 2017-2021, 2015-2016, 2012-2014 en 2009-2011

FNTT-SI / COSYBU (Fédération Nationale des Travailleurs du Transport du Social et de l’Informel / Confédération des Syndicats du Burundi)

Programma 2017-2021

De sociale dialoog verandert het leven van kwetsbare werknemers!

Het vzw BIS programma 2017-2021 heeft in alle partnerlanden tot doel: “De vakbondspartners te versterken zodat ze in staat zijn om via de sociale dialoog bij te dragen tot gunstigere werkomstandigheden voor kwetsbare werknemers in de informele en formele economie, met de focus op vrouwen en jongeren.”

Daarom richten onze partner-organisaties in alle landen zich in de komende 5 jaar op de volgende resultaten:

• versterking van onderhandelingscapaciteiten
• verhoging van representativiteit, organisatieopbouw en financiële autonomie
• versterking van capaciteiten voor lobbywerk en politieke acties op nationaal, continentaal en internationaal niveau

BIS ondersteunt in Burundi vakbondsfederaties uit de informele economie om deze doelstellingen te bereiken. Deze federaties kenden de voorbije jaren, mee als gevolg van de samenwerking met ACLVB-BIS, een sterke groei en richten zich op arbeiders en arbeidsters uit de volgende sectoren: transport, huispersoneel, voedselproductie en bouwmaterialen. Werknemers uit de informele economie vormen nu de meerderheid van de leden van COSYBU, de grootste vakbondsconfederatie in Burundi.

Het toegenomen gewicht van de organisaties die de informele werknemers verdedigen zorgt ervoor dat de Burundese overheden niet meer om deze vakbonden heen kunnen. Ze zijn intussen één van de belangrijkste stemmen in het nationaal sociaal overleg geworden.

Sinds 2015 gaat Burundi doorheen een ernstige politieke crisis en is de situatie van mensenrechten er penibel. In deze context is het dubbel zo belangrijk om op alle niveaus syndicale rechten te vrijwaren en de onafhankelijkheid van de vakbondswerking te garanderen.

Met onze steun voert COSYBU ledenwervingscampagnes die haar representativiteit en haar democratisch karakter versterken. Tegelijk zorgt deze ledengroei er ook voor dat meer arbeiders in de informele economie hun rechten kunnen doen gelden en hun inkomen kunnen vergroten.

In de komende jaren gaat het erom de institutionele verankering te verzilveren door nationaal, maar ook op provinciaal en lokaal niveau, werknemersrechten blijvend te verwerven ten overstaan van werkgevers en overheden. Daarom worden doorheen de hele vakbondsstructuur de onderhandelingscapaciteiten van de afgevaardigden versterkt, wat resulteert in syndicale eisenbundels en reële verbeteringen van de werkomstandigheden.

Daarbij besteedt COSYBU, via de interne vrouwen- en jongerenwerking, bijzondere aandacht aan de belangen en noden van deze twee groepen. Maar COSYBU gaat verder dan dat, en sensibiliseert haar achterban ook over klimaatverandering en kleine handelingen die het werk in de informele economie minder vervuilend kunnen maken. Ook dit sensibiliseringswerk zal zijn beslag vinden in de eisenbundels en in nationale regels die werknemers beter beschermen.
 

Programma 2015-2016

In Burundi blijven we in 2015-2016 werken met onze partner FNTT-SI. Zij ondersteunt de consolidatie van de drie nieuwe vakbondsfederaties (huispersoneel, voedingsmiddelensector en industrie) voor werknemers uit de informele economie.De ervaring die FNTT-SI heeft opgedaan bij het organiseren en verdedigen van de informele arbeiders uit de transportsector kan ze zo gebruiken ten bate van een grote groep werkers wiens rechten vaak nog zeer precair zijn.

Tijdens het huidige programma ligt de nadruk vooral op het versterken van de organisatorische en financiële autonomie van de drie nieuwe federaties. De federaties worden zelfstandig opgenomen in de confederatie COSYBU. De vakbondsleiders van deze federaties worden ondertussen ondersteund om hun rollen ter verdediging van de werknemers volledig op te nemen. Aldus worden volledig autonome vakbondsleiders gevormd die de werkers in hun sector kunnen informeren over hun rechten, hen vertegenwoordigen in de dialoog met de overheid en de werkgevers, bemiddelen bij arbeidsconflicten en vakbondsdiensten aan hun leden kunnen aanbieden.

Op een hoger niveau wordt er binnen de COSYBU gewerkt aan een onderhandelingscommissie die de informele economie vertegenwoordigt in de sociale dialoog. In deze commissie moeten de drie nieuwe federaties worden opgenomen. Het einddoel hiervan is de overheid te sensibiliseren over de rechten en de problematiek van de informele werkers, om zo uiteindelijk tot een kader te komen waarin deze werkers volwaardig erkend worden en een ruimere bescherming genieten.
 

Programma 2012-2014

In Burundi, vertegenwoordigt de sector van de informele economie 72,8% (2006) van de actieve bevolking en 98% van de totale werkgelegenheid. Deze werknemers worden gemarginaliseerd, zonder inspraak noch erkenning in de arbeidswet. Met haar sterke ervaring 2009-2011, is FNTT een pionier in het kader van de werknemers van de informele economie. Door de organisatie van de transportsector heeft zij het syndicale belang van deze werknemers bestendigd.

Doelstelling van het partnerschap

In de loop van de drie volgende jaren zal FNTT een vakbondsuitbreiding kunnen uitvoeren naar drie nieuwe sectoren, afkomstig van de aanverwante sectoren met betrekking tot de transportsector in de informele economie en de sterke vakbondsvraag van de beroepsgroepen: huishoudelijke werknemers en werknemers in de fabrieks- en voedingsmiddelen. (Specifiek doel: FNTT-SI versterkt de capaciteiten van vakbondsbegeleiding van de informele economie van COSYBU, door middel van de uitbreiding van de huishoudelijke, voedingsmiddelen- en fabriekssectoren).

Door zijn expertise in de omkadering van de werknemers van de informele transportsector (vertegenwoordiging, opleiding, dienstverlening en verdediging van rechten), zal FNTT-SI fungeren als vehikel voor de overdracht van voor COSYBU. Het partnerschap tussen ACLVB-BIS en FNTT-SI- COSYBU zal zich concentreren op de versterking van de vakbondscapaciteiten voor meer autonomie in representatieve functies en verdediging van de belangen en de rechten van de leden evenals een belangrijkere organisatorische autonomie.

Tussentijdse resultaten

Ten eerste, de drie sectoren zijn gestructureerd in de provincies via de provinciale permanenties (tussentijdse resultaten: 17 permanenties van de FNTT-SI integreren in de provincie de drie nieuwe sectoren van de informele sector van COSYBU). Elk van de permanenties zal werknemers of gestructureerde professionele groepen integreren in drie nieuwe sectoren zodat elke partner toegang heeft tot een permanentie en zal worden opgeleid, geïnformeerd en verdedigd.

De FNTT-SI en zijn staf vormen vervolgens de verantwoordelijken tot vakbondsverantwoordelijken om te beantwoorden aan de behoeften van de leden door de ontwikkeling van opleidingen en vakbondsdiensten(tussentijds resultaat: De provinciale vormingsdiensten, de bescherming en vakbondssolidariteit die aan de aangesloten werknemers van de informele economie worden geleverd, worden bij FNTT-SI uitgebreid voor de werknemers van de drie georganiseerde sectoren COSYBU).

De COSYBU en de FNTT-SI structureren eveneens de nationale bescherming van de werknemers van de informele economie teneinde de werknemers van de economie te laten erkennen. Het gaat om een nationaal onderhandelingscommissie met als taak de werknemers op nationaal niveau in de officiële structuren van sociale dialoog te stimuleren en te verdedigen (tussentijdse resultaat: de COSYBU integreert in zijn midden een onderhandelingscommissie over de eisen van de werknemers van de informele economie).

Uiteindelijk zal FNTT-SI door de wederzijdse uitwisseling op internationaal niveau en de ontwikkeling van een aangepast systeem van opvolging en beleid binnen de drie jaar beschikken over referentie-instrumenten en een praktische methodologie van het vakbondskaders van de werknemers in de informele sector die zij in en internationale contexten kan delen en gebruiken. (tussentijds resultaat: Een scholing en een wederzijdse uitwisseling worden voor een beter begrip in het vakbondswerk in de informele economie ontwikkeld).

Komende concrete activiteiten in de driejaarlijkse programmering:

• Beschikken over drie nieuwe sectorale federaties van het informele (huispersoneel, fabrikant en voedingsmiddelensector) op nationaal en provinciaal niveau (databank, lidmaatschap en activiteiten);
• Opleiden van de sectorale verantwoordelijken in de provincies inzake individuele en collectieve vakbondsrechten;
• Opleiden van de permanentieverantwoordelijken om op het terrein de vakbondsomkadering te verzorgen en de werknemers van de informele economie te vertegenwoordigen;
• Organiseren van de autonomie en van de dienstverlening van elke permanentie;
• Opstellen en opleiden van de nationale onderhandelingscommissarissen voor de werknemers van de IE op nationaal niveau;
• Beschikken over eisenbundels (op basis van de participatieve methode) georganiseerd volgens de sectoren, de provincies en de beroepen van de IE;
• Communiceren en onderhandelen met de autoriteiten rond werknemerseisen;
• Beschikken over studies en het kapitaliseren van kaderervaringen en de vorming van de werknemers van de informele economie in de verschillende sectoren;
• Uitwisseling van de informaties en van de ervaringen tussen partners;
• Het versterken van de beleidscapaciteiten, monitoring en evaluatie van het gehele programma voor meer duurzaamheid.

Programma 2009-2011

In de periode van 2009-2011, hebben de ACLVB-BIS en de Nationale Federatie van Transportwerkers (FNTT) zich geassocieerd in een samenwerkingsverband, gefinancierd door DGD om de structuren van FNTT te versterken, en de transportwerkers in een beschermende, duurzame en emancipatorische vakbondsomgeving van individuele en collectieve rechten te integreren.

Omdat de transportactiviteiten een strategisch sociaaleconomisch netwerk voor de (informele) economie van Burundi vormen, heeft onze partner een vakbondskader aan de talrijke professionele combinaties van de transportsector aangeboden. Zo bood zij de mogelijkheid van een bescherming van de individuele en collectieve rechten, evenals een aanbod van diensten aan de leden dat op hun rechtstreekse professionele en sociale behoeften is afgestemd. Door een integratie in FNTT zijn de verantwoordelijken en hun leden geleidelijk gehoord en erkend geworden door de plaatselijke Autoriteiten of van het Ministerie van arbeid. Geïntegreerd in arbeidswet, hebben zij hun arbeidsvoorwaarden (hervorming van de gedragscode) kunnen onderhandelen en inrichten. Zij zijn constructief geweest in een aantal conflicten, een blijk van ernst in een land dat zeer onstabiel blijft. Zij hebben kunnen gebruikmaken van het invoeren van vakbondsdiensten en beroeps- en vakbondsbasisopleidingen om zich geleidelijk aan los te maken van de socio-economische onzekerheid die zo kenmerkend is voor de informele economie.

Met de taxi-fietsen, heeft FNTT de weg van syndicale omkadering van de werknemers van de informele economie gekozen en het negatieve beeld van onruststoker naar vredestichters bijgesteld.

Teneinde deze vakbondsinvestering in de 17 provincies te bestendigen en voor alle werknemers van de informele economie aantrekkelijk te worden, heeft FNTT eveneens de vakbondsduurzaamheid in hun capaciteit van zelfbestuur en autonomie versterkt. Zo kunnen zij rechtstreeks duurzame vakbondsdiensten aan hun leden aanbieden, hun representativiteit versterken, hun arbeidsvoorwaarden verbeteren en eisenbundels ontwikkelen. De regionale permanenties hebben stilaan geïntegreerd binnen de provincies. De eisen en de bescherming van de werknemers van de informele economie in de sector van de transport zijn een constante tijdens de programmering. Op nationaal niveau, heeft FNTT kunnen gebruik maken van zijn sterke betrokkenheid binnen COSYBU om de discussies en onderhandelingen te voeren met betrekking tot de werknemers van het informele in het algemeen.

De FNTT is dus vandaag, de eerste vakbond in Burundi die de werknemers en werkneemsters van de informele economie integreert met meer dan 24.000 leden.