PC 202 : loon- en arbeidsvoorwaarden

Arbeidsduur

In deze sector werk je normaal gezien 35 uren per week. Werk je meer? Dan heb je recht op compensatie in dagen en/of overloon (weliswaar vanaf 36 uren). Je werkdagen worden gespreid over maximum vijf dagen per week en negen uren per dag. Deeltijdsen die maximum 24 uren per week werken, hebben recht om hun prestaties over vier dagen te spreiden.

De minimale dagelijkse arbeidsduur van de deeltijdse bedienden, met prestaties over verschillende dagen van de week, wordt vastgesteld op drie uren.

Ook heb je als voltijdse het recht om te vragen 32 uren te presteren per week. Deze niet-gepresteerde uren worden dan gebruikt voor nieuwe aanwervingen of om deeltijdsen meer te laten werken.

Mensen die vijf jaar in de onderneming werken, hebben recht op minstens vier uren werk per dag. Na 18/36 maanden heb je het recht om meer uren te werken.

Je hebt in deze sector ook recht op acht vrije weekends per kalenderjaar (is geen extra vakantie), behalve in bepaalde drukke periodes. Dit recht komt bovenop de jaarlijkse hoofdvakantie.

Vanaf 01/01/2020 hebben de werknemers met vier jaar anciënniteit in de onderneming recht op een dagelijkse arbeidsduur van minimum vier uren.

Lonen

Op 1 september 2024 werden de lonen verhoogd (1%). Klik hier voor de sectorale barema’s op 1 september 2024.

Vanaf 1 januari 2024 wordt het specifiek minimum flexi-loon afgeschaft. Een flexi-jobwerknemer heeft voortaan minstens recht op het sectoraal baremaloon.

Premiestelsels

Premie ontslag

De premie bij ontslag wegens medische overmacht wegens definitieve arbeidsongeschiktheid wordt vanaf 01/07/2019 verhoogd van 123,95 euro naar 186,00 euro.

Tussenkomsten Sociaal Fonds

Het Sociaal fonds voorziet verschillende tussenkomsten verbonden aan je tewerkstelling in het PC 202. Meer info vind je op de website van het sociaal fonds via http://www.sfonds202.be/default.asp?id=2&lng=nl. Hieronder alvast een overzicht van de tussenkomsten :

• beroepsopleiding;
• definitieve arbeidsongeschiktheid;
• kinderopvang;
• syndicale premie;
• syndicale vorming;
• tewerkstellingspremie - 26 jaar behorend tot risicogroepen;
• tijdskrediet.

Eindejaarspremie

Je hebt in deze sector recht op een eindejaarspremie, de zogenaamde kerstpremie. De premie staat weliswaar in verhouding tot de effectieve prestaties.

Het bedrag van de premie en haar toekenningsmodaliteiten zijn de volgende :

• Voor het administratief en verkooppersoneel is het bedrag van de eindejaarspremie gelijk aan het bruto maandloon van december.
• Voor de filiaalhouder beloopt de premie een bedrag dat gelijk is aan het gemiddelde van de maandlonen waarop vakantiegeld wordt berekend; weliswaar begrensd tot 1.487,36 euro.

Opgelet! De kerstpremie kan omgezet zijn naar een ander, gelijkwaardig voordeel in je keten.

Vanaf 1 januari 2024 zal er ook een eindejaarspremie worden betaald aan de werknemers die ontslagen worden (>< dringende reden). Voorwaarde is wel dat de ontslagen werknemer ten minste 2 jaar anciënniteit in de onderneming heeft (>< ontslag wegens economische of technische redenen). Verder worden vanaf 1 januari 2024 de periodes van tijdelijke werkloosheid gelijkgesteld voor de uitbetaling van de premie.

Extra vergoedingen voor later werken of koopzondagen?

Voor later werken, zondagen, etc. zijn er vaak bedrijfseigen systemen opgericht. In winkels (met meer dan vier voltijdse verkopers en die toegankelijk zijn voor het publiek tot 20 uur) is er een toeslag van 40% voor prestaties na 18 uur (75% op weekenddagen).

Kijk zeker na of er op het niveau van jouw keten hierover geen afspraken zijn gemaakt of CAO's zijn afgesloten.

Ecocheques

Elke voltijdse medewerker met een volle referteperiode krijgt ecocheques ter waarde van 250 euro (of ander voordeel indien dit onderhandeld werd binnen de winkel). Bij deeltijdse werknemers is dit in verhouding tot de prestaties. De referteperiode is de periode van 12 maanden die loopt vanaf de maand juni van het voorgaande kalenderjaar tot en met de maand mei van het betrokken kalenderjaar. De ecocheques worden toegekend in de loop van de maand juni.

Maaltijdcheques

De kans is groot dat je maaltijdcheques krijgt. Dit hangt weliswaar af van keten tot keten.

Andere premies

Er is in de sector een jaarlijkse premie voorzien van 5 euro (niet-geïndexeerd bedrag) per gepresteerde maand. Deze premie wordt geïndexeerd zoals de lonen. Het bedrag van deze premie is vastgesteld op 72,84 euro. (index 01/09/2024).

Ook in december wordt een premie voorzien van 148,74 euro, weliswaar in verhouding tot het aantal gepresteerde werktijd.

Ook is er een jaarlijkse premie in juni voorzien van 250 euro bruto (niet-geïndexeerd bedrag), die binnen de keten kan omgezet worden in maaltijdcheques en/of groepsverzekering en/of een deeltje brutopremie. Aangezien deze opties interessanter zijn voor jou én je werkgever, is de kans groot dat er voor een omzetting van die brutopremie gekozen is. Deze premie wordt geïndexeerd zoals de lonen. Het bedrag van deze premie is vastgesteld op 320,60 euro. (index 01/09/2024).

Vervoerskosten

In het PC 202 worden de kosten van de trein (80% prijs abonnement) en de fiets (0,27 euro/km) betaald door de werkgever. Voor ander (of gemengd) openbaar vervoer is er een tussenkomst die ongeveer overeen komt met het treinabonnement. Voor wie met de wagen komt, is er een vergoeding van 75% van het treinabonnement.

Wie meer verdient dan 40.000 euro per jaar of bij Carrefour werkt (eigen regeling), heeft hier geen recht op.

Tabel vervoerskosten dd. 01/02/2024: klik hier.

Fietsvergoeding

Vanaf 2024 wordt de fietsvergoeding opgetrokken van 0,24 euro naar 0,27 euro per afgelegde kilometer, en dit voor de werkelijk afgelegde afstand tussen woonplaats en werk.

Openbaar vervoer

De grens van 2 km voor de tussenkomst door de werkgever in de kosten voor openbaar vervoer is opgeheven sinds 01/07/2019.

Verlofstelsels

Anciënniteitsverlof

Een bijkomende vakantie wordt volgens de anciënniteit in de onderneming toegekend aan het administratief personeel, alsook aan de filiaalhouders en de overige personeelsleden van de filialen.

Deze vakantie komt bovenop de wettelijke jaarlijkse vakantie :

• 1 dag na 5 jaar anciënniteit in de onderneming;
• 2 dagen na 10 jaar anciënniteit in de onderneming;
• 3 dagen na 15 jaar anciënniteit in de onderneming;
• 4 dagen na 20 jaar anciënniteit in de onderneming;
• 5 dagen na 25 jaar anciënniteit in de onderneming;
• 6 dagen na 30 jaar anciënniteit in de onderneming.

Klein verlet

Klein verlet is het recht van de werknemer om - met behoud van zijn normaal loon - van het werk afwezig te zijn ter gelegenheid van bepaalde familiale gebeurtenissen of voor het vervullen van bepaalde staatsburgerlijke verplichtingen of burgerlijke opdrachten.

Om aanspraak te maken op klein verlet, moet je als werknemer de volgende voorwaarden naleven:

• de werkgever vooraf verwittigen of, indien onmogelijk, zo snel mogelijk;
• de afwezigheid aanwenden voor het doel waarvoor ze toegestaan is.

Meer info vind je op https://www.aclvb.be/nl/klein-verlet. Opgelet!  Ter gelegenheid van een huwelijk, heeft de bediende van het PC 202 het recht om - met behoud van zijn normaal loon - van het werk afwezig te zijn voor een bijkomende dag.

Gewettigde afwezigheid om dwingende familiale redenen

De werknemer heeft het recht op een niet-bezoldigde afwezigheid van maximum 10 dagen per jaar in de volgende gevallen :

• ongeval, ziekte of overlijden van een afstammeling, van de echtgenoot of van een andere persoon die tot het gezin behoort;
• ongeval, ziekte of overlijden van een alleen levende vader, moeder of afstammeling;
• noodzakelijkheid van bewaking van de kinderen van de werknemer;
• aanzienlijke materiële schade aan de woning van de werknemer.

Deze dagen zijn, wat de sociale zekerheid betreft, gelijkgesteld met arbeidsdagen.
De werknemer moet de werkgever hiervan vooraf op de hoogte brengen of, indien onmogelijk, hem onmiddellijk verwittigen.

De reden van de afwezigheid moet door gepaste documenten worden bewezen of, bij gebreke hieraan, door om het even welk ander rechtsmiddel.
De afwezigheid mag nooit minder bedragen dan één dag, tenzij de werknemer om één van hoger vermelde redenen zijn werk dringend moet verlaten.
In dat laatste geval wordt elke afwezigheid van meer dan vier uren gelijkgesteld met een afwezigheid van een dag en elke afwezigheid van minder dan vier uren, met deze van een halve dag. Tot slot moeten de op die dag reeds gepresteerde uren, vergoed worden.

Tijdskrediet

Tijdskrediet geeft de werknemer het recht om hetzij de uitvoering van zijn arbeidsovereenkomst volledig te onderbreken, hetzij zijn arbeidsprestaties te verminderen tot 4/5-tijds of tot halftijds.

De regering Michel 1 heeft zwaar ingegrepen  in de uitkeringen die de RVA betaalt voor tijdskrediet. Zo moet je steeds het onderscheid maken tussen de vraag : heb ik recht op tijdskrediet, en onder welke voorwaarden ? En de vraag : heb ik ook recht op een RVA vergoeding voor de compensatie van het loonverlies ? Dat laatste is niet meer altijd het geval.

De Vivaldi-regering besliste bij de begrotingsopmaak 2023-2024 om te besparen op de uitkeringen bij tijdskrediet en thematische verloven. De nieuwe maatregelen gaan in op 1 februari 2023. Opnieuw loopt het recht op tijdskrediet en het verkrijgen van een uitkering niet meer gelijk.

We geven hieronder een beknopt overzicht van de verschillende mogelijkheden om tijdskrediet op te nemen. Voor meer inlichtingen kan je terecht op de themapagina’s van tijdskrediet van de ACLVB: https://www.aclvb.be/nl/tijdskrediet of neem contact op met jouw ACLVB-secretariaat.

Voor elk van de hieronder beschreven stelsels bestaan er eveneens organisatorische regels die moeten vermijden dat de normale werking van de ondernemingen wordt verstoord. Je kan hierover meer informatie bekomen in jouw ACLVB-secretariaat.

Niet-gemotiveerd tijdskrediet :

Om diverse redenen is het tijdskrediet zonder motief sinds 1 april 2017 afgeschaft. Dat wil zeggen dat verlengingsaanvragen voor dit tijdskrediet dan ook niet meer mogelijk zullen zijn. Wanneer een werknemer nog in tijdskrediet zonder motief zit, zal hij hiervoor geen aanvraag tot verlenging meer kunnen indienen. Hij kan zijn oorspronkelijk aangevraagde periode wel nog vervolledigen.

Gemotiveerd tijdskrediet : Recht ja – Vergoeding RVA : ja (gedeeltelijk)

Wat het openen van de rechten qua tijd betreft : het gemotiveerd tijdskrediet geeft de werknemer met 24 maanden anciënniteit de mogelijkheid zijn arbeidsprestaties voltijds, halftijds of met 1/5^e te onderbreken gedurende 36 maanden  voor het motief ‘opleiding’ , of gedurende 51 maanden voor de motieven : ‘zorg voor het kind jonger dan 8 jaar’ , ‘palliatieve verzorging’, ‘zwaar ziek kind of familielid’ of ‘gehandicapt kind tot de leeftijd van 21 jaar’. Opgelet: het recht op uitkeringen verschilt van deze bepalingen!

De werknemer moet zijn gemotiveerde aanvraag kunnen bewijzen.

Wijziging in het stelsel tijdskrediet met motief “zorg voor een kind jonger dan 8 jaar” :

Vanaf 1 februari 2023 is de leeftijd, duurtijd en anciënniteitsvoorwaarde voor tijdskrediet met ‘motief zorg voor het kind’ gewijzigd. Opgelet! Het betreft enkel een wijziging voor het toekennen van de uitkeringen voor de voltijdse onderbreking :

• De leeftijd voor het toekennen van uitkeringen voor deze voltijdse onderbrekingen verlaagt van 8 naar 5 jaar.
• De duurtijd van de uitkeringen is teruggebracht van 51 tot 48 maanden, ongeacht de vorm (1/5e, halftijds of voltijds). De beperking van de maximumduur tot 48 maanden geldt ook voor tijdskrediet voor andere zorgdoeleinden die vóór 01/02/2023 zijn ingegaan voor werknemers die op 1/02/2023 minder dan 30 maanden tijdskrediet voor zorgdoeleinden hebben opgenomen. Voor degenen die op die datum meer dan 30 maanden tijdskrediet hebben opgenomen: zij blijven profiteren van 51 maanden van dit tijdskrediet met betaling van uitkeringen.

Een andere verstrenging die vooral ten nadele van deeltijdse werknemers geldt, is de verstrenging van de tewerkstellingsvoorwaarde (tewerkstellingsbreuk), en dit voor het verkrijgen van uitkeringen voor alle vormen van tijdskrediet met motief :

• Wie deeltijds tijdskrediet met motief wil opnemen met uitkering moet voortaan 12 maanden voorafgaand aan de schriftelijke aanvraag voltijds tewerkgesteld zijn geweest.
• Wie voltijds tijdskrediet met motief wil opnemen met uitkering moet voortaan :
  • 12 maanden voltijds gewerkt hebben voorafgaand aan de aanvraag of
  • 24 maanden deeltijds gewerkt hebben voorafgaand aan de aanvraag.

Voor het gemotiveerd tijdskrediet betaalt de RVA wel een vergoeding om het inkomensverlies te compenseren. De uitkeringen van de RVA zijn sinds 1 februari 2023 eveneens gewijzigd. Zo werden alle anciënniteitstoeslagen en leeftijdstoeslagen in de uitkeringsstelsels geschrapt, en dit voor alle vormen van tijdskrediet met motief aangevraagd na 31 januari 2023. De aangepaste uitkeringen kunnen geraadpleegd worden op de themapagina’s van tijdskrediet van de ACLVB: https://www.aclvb.be/nl/tijdskrediet.

Tijdskrediet eindeloopbaan (landingsbaan) :

Algemeen stelsel : Vermindering van arbeidsprestaties voor werknemers van 60 jaar of ouder : Recht Ja – Vergoeding RVA : Ja

De vermindering van arbeidsprestaties voor werknemers van 60 jaar of ouder, biedt aan personen die dat willen de kans om hun arbeidsritme te verminderen, naar het einde van hun loopbaan toe, door over te stappen, hetzij 4/5-tijds , hetzij halftijds (voor personen die minstens 3/4-tijds zijn tewerkgesteld).  Er is geen maximale duur voorzien.  In dit geval is een bedrijfsanciënniteit van 24 maanden vereist (of minder indien de partijen dit overeenkomen) en moet men een beroepsloopbaan van 25 jaar kunnen aantonen.

Instappen in dit algemeen systeem van tijdskrediet eindeloopbaan geeft wel recht op een RVA vergoeding om het inkomensverlies te compenseren.

Sectoraal stelsel tijdskrediet eindeloopbaan (landingsbaan): Vermindering van arbeidsprestaties voor werknemers van 55 jaar of ouder : Recht Ja – Vergoeding RVA : Ja

Het paritair comité 202 heeft van de mogelijkheid gebruik gemaakt om de leeftijd die toegang geeft tot de onderbrekingsuitkeringen te verlagen tot 55 jaar voor de werknemers die zich in een van de volgende situaties bevinden:

1. ze zijn op de aanvangsdatum van hun vermindering van prestaties tewerkgesteld in een onderneming die is erkend als zijnde in herstructurering of in moeilijkheden;
2. op het ogenblik van de schriftelijke kennisgeving aan de werkgever kunnen ze 35 jaar beroepsloopbaan als loontrekkende bewijzen, in de zin van de reglementering ‘werkloosheid met bedrijfstoeslag’;
3. op het ogenblik van de schriftelijke kennisgeving aan de werkgever waren ze:

• ofwel ten minste 5 jaar gedurende de 10 voorgaande jaren tewerkgesteld in een zwaar beroep;
• ofwel ten minste 7 jaar gedurende de 15 voorgaande jaren tewerkgesteld in een zwaar beroep;
• ofwel ten minste 20 jaar tewerkgesteld in een stelsel van nachtarbeid.

Onder ‘zwaar beroep’ wordt verstaan dat men heeft :

• gewerkt heeft in ‘wisselende ploegen van 2 werknemers die zowel qua inhoud als qua omvang hetzelfde werk doen’,
• ‘gewerkt hebben in uurrooster met onderbroken diensten waarbij de werknemer permanent werkt in dagprestaties waarvan de begintijd en de eindtijd minimum 11 uur uit elkaar liggen met een onderbreking van minstens 3 uur en minimumprestaties van 7 uur. Onder permanent verstaat men dat de onderbroken dienst de gewone arbeidsregeling van de werknemer vormt en dat hij niet occasioneel in een dergelijke dienst wordt tewerkgesteld,
• gewerkt in een arbeidsregime met nachtprestaties.

Sectoraal stelsel tijdskrediet eindeloopbaan: Vermindering van arbeidsprestaties voor werknemers van 50 jaar of ouder : Recht Ja – Vergoeding RVA : Nee

In het PC 202 heeft de werknemer wel het recht om deze tijdskredietformule vanaf 50 jaar onder de volgende vormen, echter zonder dat de RVA hiervoor een vergoeding betaalt:

• halftijds op voorwaarde dat de werknemer een zwaar beroep heeft uitgeoefend dat bovendien voorkomt in de lijst van de knelpuntberoepen;
• 4/5-tijds als de werknemer een zwaar beroep heeft uitgeoefend of een 28-jarige loopbaan kan voorleggen;
• halftijds of 4/5-tijds wanneer het bedrijf van de werknemer erkend is als onderneming in moeilijkheden of in herstructurering.

Thematisch verlof

Elke werknemer heeft recht op het nemen van een thematische verlof. Hiermee wordt de werknemer bedoeld die zijn/haar loopbaan volledig of gedeeltelijk onderbreekt in het kader van :

• palliatief verlof;
• verlof voor bijstand of verzorging van een zwaar ziek gezins- of familielid;
• ouderschapsverlof.

De werknemers, die één van deze thematische verloven opnemen, krijgen van de Federale Overheid een compenserende vergoeding in de vorm van een RVA-vergoeding met dien verstande dat alle anciënniteitstoeslagen en leeftijdstoeslagen in de uitkeringsstelsels zijn geschrapt, en dit voor alle vormen van thematische verloven aangevraagd na 31 januari 2023.

Aanmoedigingspremie

Werk je in de privésector of de social profit sector? En neem je tijdskrediet, ouderschapsverlof, palliatief verlof, verlof voor medische bijstand of mantelzorgverlof op? Dan kan je onder bepaalde voorwaarden een aanmoedigingspremie krijgen. Dat is een aanvullende uitkering die je van de Vlaamse overheid krijgt, bovenop de onderbrekingsuitkering van de Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening (RVA). Meer info over de de toekenningsregels en de aanvraag van de Vlaamse aanmoedigingspremies kan je hier vinden : https://www.vlaanderen.be/vlaamse-aanmoedigingspremie. 

Voor meer informatie kan je steeds terecht op onze site of in je ACLVB-secretariaat.

Eindeloopbaan

Het systeem van werkloosheid met bedrijfstoeslag (het vroegere brugpensioen) is de laatste jaren grondig gewijzigd.

Voor meer algemene informatie in verband met SWT kan je elders op onze website terecht.

Wij kunnen via deze weg niet altijd een “kant en klaar” antwoord bieden op je individuele vragen. Veel hangt af van jouw persoonlijke situatie. Voor specifieke vragen kan u steeds terecht in één van onze ACLVB-kantoren of bij onze medewerkers.

Hieronder geven wij alvast een schematisch overzicht van de specifieke stelsels die vandaag van toepassing zijn voor alle werknemers van het PC 202.

REGIME SWT HANDEL	LEEFTIJD	LOOPBAAN		GELDIGHEIDSDUUR VOORWAARDEN (**)
		MAN	VROUW	BEGIN	EINDE
ALGEMEEN STELSEL	62	40 40	39 40	01/01/2023 01/01/2024	31/12/2023 31/12/2024
SWT ZWARE BEROEPEN (***)	60 (*)	35, waarvan 5/7 jaar in de loop van de laatste 10/15 jaar in zwaar beroep		1/07/2023	31/10/2025
SWT NACHTARBEID, BOUW EN ZWARE BEROEPEN (***)	60 (*)	33, waarvan 20 jaar nachtarbeid OF 5/7 jaar in de loop van de laatste 10/15 jaar in zwaar beroep		1/07/2023	31/10/2025
SWT LANGE LOOPBAAN (***)	60 (*)	40		1/07/2023	31/10/2025
LANDINGSBAAN 1/2 | 1/5 - lange loopbaan, zwaar beroep	55	35 OF 5/7 jaar in de loop van de laatste 10/15 jaar in zwaar beroep OF 20 jaar in regime nachtprestaties		01/07/2023	31/10/2025

Syndicale rechten

De premie bedraagt 145 euro per jaar voor werknemers die voltijdse bijdragen betalen. Voor werknemers die deeltijdse bijdragen betalen, bedraagt de premie 72,50 euro per jaar. Om de volledige premie te krijgen, moet je ten laatste op 1 januari lid zijn van de liberale vakbond. Daarbovenop moet je op 15 juni in dienst zijn in de sector.

Wat moet je juist doen?

Je ontvangt een attest per post. Breng dit ingevulde attest binnen bij je ACLVB- secretariaat. Het attest moet voorzien zijn van jouw lidnummer, je rekeningnummer en de datum waarop je lid werd (eventueel overgekomen van een andere vakbond).

Wanneer krijg je de premie?

De syndicale premie wordt uitbetaald van zodra je je attest hebt binnengebracht in je ACLVB-secretariaat. De betalingen gebeuren tussen 15 juni en 30 september.