Sinds 24 februari, de dag van de Russische inval in Oekraïne, wordt de Europese politieke agenda volledig gedomineerd door het conflict. De EU en bij uitbreiding heel Europa voelt zich bedreigd door de forse en ongeziene démarche van Rusland. De EU beseft dat dit conflict een keerpunt kan zijn in de geschiedenis van het Europese continent.
De Russische invasie in Oekraïne heeft heel de EU op scherp gezet. De Europese reactie op het Russische geweld kwam vrij snel en was niet min. Na 4 dagen kwamen er tal van economische sancties die dag na dag werden versterkt en uitgebreid. Voor 1 keer was er geen sprake van lange, logge besluitvormingsprocedures met bijhorende nachtelijke onderhandelingen. Door de urgentie en omvang van de escalatie kon de EU bijna niet anders dan gepast en snel te reageren. De zware sancties gingen gepaard met forse en harde uitspraken van Europese leidinggevenden aan het adres van Russisch president Vladimir Poetin. Uiteraard zijn er ook kritische kanttekeningen te maken bij het Europese optreden. Komen de sancties niet te laat? Kon er niet geanticipeerd worden op de Russische inval? Had er niet sneller hulp en ondersteuning geboden kunnen worden aan Oekraïne? Deze vragen zullen ongetwijfeld nog druk becommentarieerd en geanalyseerde worden de komende weken en maanden. Maar laten we hier eerst en vooral even aanstippen hoe wij ons als Belgische vakbond, in samenwerking met het Europese Vakverbond (EVV),engageren en manifesteren in het dit conflict.
Alleen maar verliezers
Als lid van het Europese vakverbond (EVV) kunnen we alleen maar vaststellen dat de Oekraïense bevolking de grote verliezer is van deze geopolitieke machtsstrijd. Een gevoel van solidariteit met hen overheerst binnen de Europese vakbonden. Het EVV en IVV (Internationaal vakverbond) riepen ons daarom als nationale vakbonden dan ook op om naast demonstraties en protesten, ook praktisch en materiële ondersteuning te bieden aan de Oekraïners. In dit kader werd er een solidariteitsfonds opgericht waarin deze steun verzameld zal worden.
Uiteraard is niet enkel de Oekraïense bevolking de dupe van dit conflict, maar ook Russische burgers worden getroffen. Ondanks de harde repressie en censuur in Rusland, waren er toch al verschillende demonstraties tegen de oorlog die hun President voert. De harde economische sancties jegens Rusland hebben enorme sociale en economische gevolgen voor de Europese, en bij uitbreiding de hele mondiale economie. Als vakbond pleiten we er dan ook voor dat werknemers, noch Oekraïense, noch Russische, noch Europese de dupe mogen zijn en de tol moeten betalen van dit vreselijke conflict. We vragen dan ook aan alle overheden en regeringen dat ook in deze situatie de sterkste schouders, de grootste lasten dragen.
Vluchtelingenstroom
Een rechtstreeks gevolg van het conflict is dat er een grote stroom Oekraïners op de vlucht zijn geslagen, voornamelijk richting West-Europa. In dat kader hebben we, samen met EVV, de Europese regeringen en instellingen al opgeroepen om deze slachtoffers massaal en humaan op te vangen. In het verleden is gebleken dat migratie een heikel thema is binnen de EU en tussen de lidstaten onderling. We roepen dan ook om in deze uitzonderlijke situatie solidariteit en menselijkheid voorop te stellen.
Oekraïense vakbonden in de frontlinie
Tenslotte nog een vermelding over de ongelofelijke toewijding en moed van onze collega’s van de Oekraïense vakbondsorganisaties (FPSU en KVPU). Deze organisaties zitten middenin in het conflict en doen er in moeilijke omstandigheden alles aan om zoveel mogelijk landgenoten te (onder)steunen en helpen. Ze leveren voedsel aan slachtoffers e, ze hebben hun gebouwen opengezet om burgers onder te brengen die op de vlucht zijn of gewond zijn. Ook de vakbonden in de naburige landen schoten meteen in actie na de invasie. Er werden verschillende opvangcentra opgericht om mensen op de vlucht op te vangen.
Om als vakbonden onze solidariteit te betuigen aan Oekraïne organiseerde het EVV en IVV samen een Europese en globale dag van actie voor vrede op 15 maart in Brussel en andere steden.