Basisprincipe van wet-Major staat niet ter discussie
Op 26 oktober 2022 heeft de Raad van State een arrest geveld in verband met de wet-Major. Die wet zorgt ervoor dat bedrijven in het havengebied omwille van de veiligheid enkel mogen werken met erkende havenarbeiders; een gedegen wet - dit jaar nog vierden we de 50ste verjaardag ervan - die de basis heeft gelegd voor de uitbouw van een volwaardig en sterk statuut voor elke havenarbeider. Mee door de wet-Major hebben de Belgische havens de reputatie opgebouwd van performante havens met een hoge productiviteit, te danken aan de inzet en de vakbekwaamheid van de havenarbeiders.
En toch is de wet-Major sinds geruime tijd een doorn in het oog van enkele werkgevers. Die laten geen kans onbenut om ze onderuit te halen, via juridische weg en door aan te kloppen bij de hoogste Europese instanties. Al is dat buiten de havenarbeiders en hun vakbonden gerekend: onder hun impuls werden ingrijpende plannen van de Europese Commissie in 2003 en in 2006 weggestemd door het Europees parlement.
Vorig jaar heeft het Europees Hof van Justitie wel geoordeeld dat het feit dat havenarbeiders slechts kunnen worden erkend door een paritair samengestelde commissie van werkgevers en werknemers, in strijd is met het Europees recht. De Raad van State treedt het Europees Hof nu bij.
Voor alle duidelijkheid: de wet op zich staat door dit recente arrest niet ter discussie, het principe van de wettelijke erkenning van havenarbeiders evenmin. Wel heeft de Raad van State een aantal bezwaren geformuleerd die betrekking hebben op de administratieve procedures die gevolgd worden bij de erkenning van havenarbeiders. Onder meer de samenstelling van de erkenningscommissies zou een probleem vormen, want die zou onvoldoende waarborgen bieden inzake onpartijdigheid. Ook tilt de Raad van State aan het criterium ‘behoefte aan arbeidskrachten’, dat bepaalt of een havenarbeider in de pool van havenarbeiders terechtkomt en dus een erkenning van onbepaalde duur geniet.
Over het arrest vond op 27 oktober alvast een eerste overleg plaats met de drie vakbonden, de werkgevers en ambtenaren van de FOD WASO en van het kabinet van minister van Werk Dermagne. ACLVB waakt over de belangen van de havenarbeiders!