De grote vakantie ligt voor zowat allen achter de rug. Hopelijk genoot je van welverdiende rust, en kwam je vakantiegeld goed van pas.
We weten allen dat ons huidig stelsel met recht op vakantie met dit welkome financiële extraatje er is dankzij de jarenlange inspanningen van de vakbonden. De historische rol van de vakbonden wordt weerspiegeld in het paritair beheer door werkgevers en werknemers van de Rijksdienst voor jaarlijkse vakantie, één van de instellingen van de Belgische sociale zekerheid.
Langzaam maar zeker werkt onze partnervakbond COSYBU (Confédération des Syndicats du Burundi) aan een gelijkaardige vertegenwoordiging van werknemers in het Burundese stelsel van sociale zekerheid. De Burundese sociale zekerheid is op dit moment zeer beperkt, maar in de voorbije jaren is er belangrijke vooruitgang geboekt op het vlak van werknemersvertegenwoordiging in de beheersorganen.
Burundi is een van de armste landen ter wereld, het overgrote deel van de bevolking werkt in de landbouw of in zeer onzekere baantjes, zonder contract of duidelijke arbeidsrechten (de zogenaamde “informele economie”). Overleven is de boodschap voor het merendeel van de bevolking, en vakantie is een verre droom, maar andere takken van de sociale zekerheid (gezondheidskassen) worden langzaam uitgebreid naar werknemers die van dag tot dag moeten werken.
Dat is mee het gevolg van de inspanningen van de organisatie COSYBU, die we ondersteunen bij het uitbouwen van de sociale dialoog. Een belangrijke stap voor die sociale dialoog was de erkenning van een aantal vakbondsfederaties, o.a. die van de taxichauffeurs, het huishoudpersoneel, of van werknemers uit de bouwsector (dagloners, schrijnwerkers, metselaars, … die geen vaste werkgever hebben).
Door die erkenning zitten werknemers uit de informele economie nu mee aan tafel in de Burundese sociale dialoog en zal de arbeidswetgeving langzaam maar zeker ook van toepassing zijn op de moeilijke omstandigheden waarin zij moeten werken. Door betere regulering kunnen de “informele” werknemers op een waardiger manier hun arbeid verrichten, en worden ze beter beschermd.
Via de koepelvakbond COSYBU worden deze werknemers nu namelijk ook vertegenwoordigd in de beheersraden van sociale zekerheidskassen. Mede daardoor is het mogelijk geworden dat sommige werknemers uit de “informele economie” gedekt worden door de “formele” ziekenkas, en op die manier toegang hebben tot betaalbare gezondheidszorg.
Ook al is een zomervakantie er in Burundi nog lang niet bij, door de vertegenwoordiging in de sociale dialoog en de sociale-zekerheids-organen hebben de vakbonden uit de informele economie ervoor gezorgd dat wanneer een gezinslid ziek wordt, het hele gezinsinkomen er niet moet aan geloven.
Wereldwijd staan arbeidsrechten en sociale bescherming onder druk. Tegelijk zien we dat jobs zonder duidelijk statuut een steeds grotere economisch belang krijgen, en dat in Zuid en Noord – denk maar aan de alomtegenwoordige fietskoeriers in België. In die context is het goed te zien dat onze partnervakbond creatieve antwoorden weet te vinden op deze gecombineerde uitdagingen, en dat de internationale solidariteit van de ACLVB daaraan kan bijdragen.