Wat betekent de nieuwe Arizona-regering voor de werknemers in de retailsector?
Het meer dan 200 pagina’s tellende regeerakkoord laat de werknemers in de retailsector niet ongemoeid. De Arizona-regering wil met de nieuwe maatregelen inspelen op de toenemende concurrentie van buitenlandse winkels en tegelijk Belgische consumenten stimuleren om vaker in eigen land te winkelen. Hoewel het regeerakkoord zeker enkele positieve punten bevat, zoals de verhoging van het minimumloon en de stijging van de maaltijdcheques, betreurt de ACLVB dat de nieuwe regering belangrijke maatregelen rond nachtwerk, flexibilisering en overuren wil invoeren zonder grondig sociaal overleg. Dergelijke beslissingen moeten in samenspraak met de werkvloer worden genomen en niet eenzijdig van bovenaf worden opgelegd.
Concreet verandert het volgende:
Verplichte sluitingsdag
De regel die stelt dat een supermarkt minstens een keer per week 24 uur aan een stuk gesloten moet zijn, wordt geschrapt. Op het terrein stond die regel al een langere tijd onder druk. 'Heel wat winkeliers lappen de regels aan hun laars', reageert ACLVB-sectorverantwoordelijke Wilson Wellens in zakenkrant De Tijd. 'Ze werden amper afgedwongen. En nu wordt die wetteloosheid helaas gelegaliseerd.'
Nachtarbeid
Nachtarbeid begint voortaan om 24 in plaats van 20u. Werknemers die op dit moment aan de slag zijn tussen 20u en 24u mogen wel geen koopkracht verliezen. In heel wat bedrijven bestaan er al cao’s die een uitbreiding van nachtwerk faciliteren, in die bedrijven verandert er niets. Retailers waarbij dat nog niet het geval was, hebben nu de mogelijkheid de cao’s eenzijdig op te zeggen. 'Ik zie dat gebeuren bij bedrijven in buitenlandse handen, die koste wat het kost de geest van de nieuwe wetgeving zullen willen waarmaken op het terrein', zegt Wellens. 'Meer lokale bedrijven zullen allicht vaker voor sociaal overleg kiezen.'
Studentenarbeid en flexijobs
De begrenzing van studentenarbeid wordt opgetrokken naar 650 uren per jaar in plaats van 475 uren voordien. Ook het systeem van de flexijobs wordt uitgebreid. ACLVB Handel erkent de onvermijdelijkheid van deze evolutie, maar vraagt retailers om voldoende rekening te houden met de realiteit op de werkplaats. Het mag niet de bedoeling zijn dat vaste medewerkers bovenop hun taken nog verder belast worden met het babysitten op onervaren flexijobbers en studenten.
Overuren
Er komt een regeling van 180u voor fiscaalvriendelijke overuren met een lastenverlaging voor de werkgever en een belastingvermindering voor de werknemer. Voor onvrijwillige overuren wordt de huidige procedure en het overloon behouden.
Lonen
Het minimumloon wordt opgetrokken en de nettolonen stijgen vanaf 2026. De waarde van maaltijdcheques stijgt, maar eco- en andere cheques verdwijnen. Op basis van de wet op de loonnorm stelt het secretariaat van de Centrale Raad voor het Bedrijfsleven (CRB) een loonmarge van 0% vast voor 2025-2026.
Langdurig zieken
Er komt een plan voor de preventie en re-integratie van de langdurig zieken met een sterkere responsabilisering van de vijf betrokken actoren; werkgevers, werknemers, artsen, ziekenfondsen en de regionale diensten voor arbeidsbemiddeling.