De diensten voor de leden en verkiezing van nieuw Nationaal Secretaris

Het laatste Nationaal Comité van 2023 vond plaats op 15 december in Tour en Taxis te Brussel. Op het programma stond eerst een voorstelling van verschillende centrale diensten van de ACLVB. Vervolgens kozen de stemgerechtigden Katrien Allaert als nieuw Nationaal Secretaris.
 

Voorstelling van de diensten

Na een inleidende toespraak door de nieuwe Nationaal Voorzitter Gert Truyens stelden verschillende diensthoofden hun respectievelijke teams en activiteiten voor. Het ging om de diensten die rechtstreeks verband houden met de leden en die nauw zullen samenwerken met de nieuwe Nationaal Secretaris (zie verder). Lisa Castelein begon met uiteen te zetten hoe het Advies- en Kenniscentrum Sociale Zekerheid - kortweg de Dienst Sociale Zekerheid - onze medewerkers adviseert en bijstaat omtrent sociale zekerheid, zodat ze de leden zo goed mogelijk van dienst kunnen zijn. Daarnaast staat de dienst in voor het maken van simulaties en nazichten van lonen en pensioenen. Bovendien vertegenwoordigt het Advies- en Kenniscentrum diezelfde leden in de federale overlegorganen met betrekking tot de sociale zekerheid.

Een andere dienst die bijzonder belangrijk is bij de dienstverlening aan de leden is de juridische dienst. Ilse Veugen vertelde dat haar dienst naast de behandeling van de, op dit ogenblik, ± 2 500 actieve juridische dossiers inzake arbeidsrecht en socialezekerheidsrecht naar aanleiding van de sociale verkiezingen 2020, 262 juridische dossiers heeft behandeld. De wetgeving hierrond, met zeer strikte procedures, wordt stapsgewijs in Vrijuit toegelicht, en dat tot aan de sociale verkiezingen. Naast de behandeling van juridische dossiers staat de juridische dienst onder meer nog in voor het opleiden van de medewerkers in de zones, het beantwoorden van hun specifieke vragen, het ter beschikking stellen van overzichten van de rechtspraak en de redactie van tal van publicaties.

De uitbetaling van werkloosheidsuitkeringen is ongetwijfeld het meest zichtbare onderdeel van de dienstverlening van de ACLVB, een dienstverlening die snel en betrouwbaar moet zijn. De ploeg van Sam Van Snick bestudeert, analyseert en publiceert regelmatig de laatste updates van de werkloosheidsreglementering. Om ervoor te zorgen dat de Liberale Vakbond uitkeringen correct blijft uitbetalen, staat de dienst Uitbetalingsinstelling ook in voor opleiding van nieuw en bestaand loketpersoneel. Tot slot voorziet de dienst de leden van folders, flyers en e-mails waarin de complexe regelgeving wordt uitgelegd.
 

De studiedienst

Tijdens het tellen van de stemmen voor de verkiezing van de nieuwe Nationaal Secretaris presenteerde de studiedienst verschillende voorstellen in het kader van de doelstellingen 2030. In 2022 besliste de dienst om niet langer analyses te maken van voorbije ontwikkelingen, maar om, op basis van een jaarlijkse opvolging van een set aan indicatoren, voorstellen te formuleren voor het halen van doelstellingen conform de visie van de ACLVB op de arbeidsmarkt, de economie, de fiscaliteit, het milieu en energie. Zoals diensthoofd Arne Geluykens in zijn inleiding uitlegde, is die visie optimistisch en sociaalliberaal: een samenleving waarin de groei van het individu een positieve impact heeft op de gemeenschap. Vervolgens namen de adviseurs van de studiedienst het woord.

Op economisch vlak benadrukte Maarten Boghaert het belang van een evenwicht tussen people (verdeling van de groei), planet (duurzaamheid) en profit (voldoende groei). Om tot een beter evenwicht te komen stelt de Liberale Vakbond een herziening voor van de subsidies aan ondernemingen, die meer gericht zouden moeten zijn op innovatie om duurzame jobs te creëren. Investeringen in openbare infrastructuur zijn essentieel, maar België blijft op dat vlak achter op het Europese gemiddelde. Deze investeringen moeten zowel groen (duurzaam), digitaal als sociaal

zijn en mogen niet gefinancierd worden door besparingen. De regering zou ook haar systeem van overheidsuitgaven en -inkomsten moeten herzien, in het bijzonder door de invoering van de progressieve dual income tax, wat elke werknemer gemiddeld € 112,5 netto per maand zou opleveren, aldus Martien Van Oyen.

In termen van koopkracht streven we naar een stijging van 10% (7,5% reëel loon en 2,5% nettoloon) tegen 2030. Deze doelstelling wordt echter bemoeilijkt door de wet van 1996, waar we ons al jaren tegen verzetten. Een herziening van die wet is dus van fundamenteel belang om het doel te bereiken. De ACLVB stelt ook voor om een werknemersdividend in te voeren en het plafond voor maaltijdcheques met 2 euro te verhogen.

De loonkloof is een andere kwestie die de ACLVB wil aanpakken, volgens Jean-François Lambillon. De loonkloof kan op twee manieren worden berekend: gecorrigeerd op voltijdse basis bedraagt ze ongeveer 8%. Niet gecorrigeerd, en dus geen rekening houdend met het feit dat vrouwen meer deeltijds werken, loopt het cijfer op tot 21%. Dat is niet alleen te wijten aan het verschil in werkuren, maar ook aan het feit dat de sectoren waarin de meerderheid van de vrouwen werkt over het algemeen minder gewaardeerd worden (lagere lonen, meer onzekere contracten, minder voltijdse banen), en er is ook sprake van loondiscriminatie in de strikte zin van het woord (een vrouw die precies hetzelfde werk doet als haar mannelijke collega verdient minder dan hij). De loonkloof lijkt kleiner te worden, maar niet vlug genoeg naar onze zin, het moet sneller! Om dit te bereiken is de ACLVB voorstander van een aanpak die zowel wettelijk is (evaluatie van de wet van 22 april 2012 en omzetting van de Europese richtlijn ter zake van 10 mei 2023) als maatschappelijk, door stereotypen te bestrijden (verdeling van huishoudelijke taken, tijd besteed aan kinderen) en door de zogenaamde ‘vrouwelijke’ sectoren te herwaarderen.

Wat discriminatie bij aanwerving betreft, wil de ACLVB dit tegen 2030 met 50% verminderen door cao nr. 38 te versterken (verplichting voor de aanwerver om schriftelijk te antwoorden op de redenen voor weigering, en aansporing voor de sectoren om hen gedragscodes te doen aannemen teneinde gelijkheid bij aanwerving te garanderen) en door werkgevers bewuster te maken van deze problematiek. Eens de aanwervingsfase voorbij, zijn er kwalitatieve loopbanen nodig met meer autonomie voor werknemers, een beter evenwicht tussen werk en privéleven, vooruitzichten op loopbaanontwikkeling en een drastische terugdringing van het aantal werknemers die hun fysieke en mentale gezondheid als ‘alarmerend’ omschrijven. "Als het op loopbaankwaliteit aankomt, gaan we achteruit", waarschuwt Koen Lemahieu, met werknemers die bevestigen dat ze steeds minder autonomie, loopbaanperspectieven en een evenwicht tussen werk en privéleven hebben, vooral bij de arbeiders. Er zijn echter oplossingen mogelijk: versterking van cao nr. 104 (plan om de werkgelegenheid van werknemers ouder dan 45 jaar te behouden of te verhogen) door sancties in te voeren voor bedrijven die hun verplichtingen niet nakomen, en het creëren van een meer solide kader voor tijdskrediet en thematisch verlof.

Tot slot moeten we volgens Hadrien Vanoverbeke reageren op de toename van het aantal mensen in langdurige arbeidsongeschiktheid. In 2022 waren dat er ongeveer 500 000, een aantal dat in 10 jaar tijd bijna verdubbeld is, als gevolg van de verslechterende arbeidsomstandigheden in combinatie met het gebrek aan effectieve preventieve maatregelen en wijzigingen in de werkloosheids- en pensioenregelingen. De oplossing is multidisciplinair: het bestrijden van burn-out, het ondersteunen van zieken met het oog op hun re-integratie (via een contactpersoon) en de nodige aanpassingen voor deze re-integratie.