Positief advies van sociale partners voor actualisering consumptieprijsindex

Unaniem advies jaarlijkse actualisering

Eind 2019 heeft de Indexcommissie opnieuw een unaniem advies goedgekeurd over de jaarlijkse actualisering, die in dit geval dus betrekking heeft op de actualisering van de nationale consumptieprijsindex (CPI) 2020. Bovenop de hervormingen in het kader van dit advies, is 2020 ook een belangrijk jaar voor de Belgische index, aangezien deze zijn 100^ste verjaardag viert. In januari 1920 zag de index immers voor het eerst het levenslicht. Om deze verjaardag te vieren, hebben de drie vakbonden een gemeenschappelijke brochure ontwikkeld waarin er stil wordt gestaan bij zowel de manier waarop de index berekend wordt als het belang van automatische loonindexering. In dit artikel wordt hier dieper op ingegaan en kan ook de brochure teruggevonden worden.
 

Overzicht

De jaarlijkse actualisering zorgt ervoor dat de representativiteit van de index verder versterkt wordt. Het advies, dat ondertussen ook werd goedgekeurd door minister Muylle, heeft onder meer betrekking op volgende zaken:

• Vanaf 2020 wordt de prijsevolutie van de private huurprijzen opgevolgd op basis van een nieuwe methodologie. Daar waar er voorheen gebruik werd gemaakt van een enquête bij 2000 huurders, zal men nu nagenoeg alle huurcontracten kunnen opvolgen op basis van de databank van geregistreerde huurcontracten. Hierdoor zal men steeds dezelfde woningen doorheen de tijd kunnen blijven opvolgen, wat ervoor zal zorgen dat de werkelijke prijsevolutie veel beter wordt geregistreerd. Hoewel er veel inspanningen werden gedaan in het verleden om de methodologie te verbeteren, zorgde onder meer de lage responsgraad voor een onderschatting van de evolutie van de huurprijzen. Nu wordt dit dus opgelost, wat belangrijk is gegeven het grote gewicht van de private huurprijzen in de index (6,44 %).
• Naar jaarlijkse gewoonte wordt de productenkorf uitgebreid, voornamelijk op voorstel van de vakbonden. Hierbij gaan we onder meer kijken naar nieuwe technologische ontwikkelingen, en bekijken we welke productgroepen nog bijkomende getuigen kunnen gebruiken om de representativiteit van de betrokken productgroepen te versterken.
  De volgende getuigen worden toegevoegd aan de indexkorf: alcoholvrije bieren, douchekop, tafelloper, gebitsreiniging, vervangen van zomer- en winterbanden, dierenpension, paraplu en zonnebril.
• Sinds 2016 worden voor een belangrijk deel van de producten in de index scannerdata gebruikt voor de prijsregistratie. Dit zijn kassagegevens van supermarkten die worden doorgestuurd naar de FOD Economie, al ging dat tot vorig jaar enkel nog maar om Carrefour, Colruyt en Delhaize. In het kader van het advies werd nu beslist om vanaf 2020 ook kassagegevens van Lidl te integreren in de index, en wordt het aandeel producten die aan de hand van scannerdata worden opgevolgd uitgebreid van 22,5 % naar 23,7 %.
  Daarnaast gebruikt men sinds 2018 ook een andere technologie die het toelaat om de prijzen van bepaalde getuigen nog beter te registreren, namelijk webscraping. Webscraping is een techniek die het toelaat om automatisch gegevens af te halen van het internet. Gezien het toenemend belang van e-commerce is dit positief voor de representativiteit. Daarnaast is het ook een veel efficiëntere en effectievere manier om prijsgegevens te verzamelen dan klassieke prijsopnames bij een beperkt staal van producten in fysieke winkels. Vanaf 2020 zal er voor 4,3 % van de producten en diensten gebruik worden gemaakt van webscraping, tegenover 4,1 % in 2019.
  De Indexcommissie erkent het belang van deze nieuwe technologieën voor de representativiteit, maar vraagt om de nodige voorzichtigheid aan de dag te brengen en steeds eerst grondige vergelijkingen met klassieke prijsopnames te maken.
• Er wordt opnieuw vooruitgang geboekt in het dossier van de medische honoraria-supplementen. Deze worden tot op vandaag nog niet in rekening gebracht in de index, maar na contacten met het Intermutualistisch Agentschap werden prijzen van enkele ziekenhuisdiensten verkregen, op basis waarvan het vanaf 2021 mogelijk zou moeten zijn om ereloonsupplementen in rekening te brengen in de prijsevolutie van een selectie ziekenhuisdiensten. Dit is een belangrijke aanbeveling van Eurostat naar België toe.
• De gewichten van de verschillende producten en diensten in de index worgen gebaseerd op het Huishoudbudgetonderzoek (HBO) dat tweejaarlijks wordt uitgevoerd bij een representatief staal van Belgische gezinnen. De resultaten van het meest recente HBO 2018 werden in november 2019 gepubliceerd, waardoor deze kunnen gebruikt worden om de gewichten in de index vanaf 2020 te actualiseren. Daarnaast worden de gewichten ook aangepast op basis van de prijsevolutie tijdens 2019.