Voorstel 'Europese pijler van sociale rechten': Europa staat nog nergens!

De Europese Commissie heeft op 26 april 2017 haar lang verwachte "Europese pijler van Sociale Rechten" voorgesteld. De pijler omvat 20 principes die een aantal fundamentele sociale rechten behelzen. Het plan moet de Europese Unie een “sociale triple A” bezorgen. Deze principes dienen nu vertaald te worden door de nationale en Europese politieke leiders en door de sociale partners.

De Commissie presenteert naast deze pijler ook een reeks initiatieven die een sterkere sociale dimensie van de Europese Unie in het vooruitzicht moeten stellen. Een eerste instrument is de boordtabel die de prestaties van de Lidstaten in 12 actiedomeinen zal evalueren. Op basis daarvan zal de Commissie ook een aantal aanbevelingen doen aan de Lidstaten met het oog op een grotere sociale vooruitgang.

Daarnaast staan er een reeks wetgevende initiatieven op stapel. Een eerste voorstel stelt een beter evenwicht tussen werk en privéleven voorop en voorziet verhoogde minimumnormen voor onder meer het ouderschapsverlof. Nieuw is ook de invoering van een zorgverlof om voor een naast familielid te kunnen zorgen. Twee andere, die evenwel de raadplegingsfase met de sociale partners nog moeten doorlopen, beogen duidelijkere regels voor arbeidscontracten en een betere toegang tot sociale bescherming.  Vooral de atypische werkregelingen van vandaag — denken we maar aan de koeriers van Deliveroo —  worden hier geviseerd.

Ten slotte publiceert de Commissie ook een toelichting bij de arbeidstijdenrichtlijn.

Volgende stap is nu niet alleen het Parlement maar de Lidstaten te overtuigen dat deze weg de enige juiste is. De landen zullen immers kunnen kiezen of ze zich al dan niet bij deze 'Europese pijler van sociale rechten' aansluiten.

Het zijn meer bepaald de sociale partners en de werknemers die overtuigd zullen moeten worden. Wat is namelijk de meerwaarde van een dergelijke pijler? Kan deze de oneerlijke concurrentie aan banden leggen? Kan dit iets opleveren qua koopkracht en arbeidsvoorwaarden voor alle Europeanen?  Meer dan een ouderschapsverlofverplichting lijkt de pijler niet te omvatten. Hij houdt geen andere dwingende maatregelen in. Er zal veel meer moeten gebeuren om te bewijzen dat deze 'Europese pijler van sociale rechten' niet een zoveelste communicatie is van de Europese Commissie… zonder veel zeggingskracht.