Europees semester

Alle lidstaten van de EU zijn in 2010 een engagement aangegaan om mee te werken aan de Europa 2020 strategie. De EU wil door middel van deze strategie uitgroeien tot een slimme, duurzame en inclusieve economie in een snel veranderende wereld. De opzet van deze strategie is dat de EU en de EU-lidstaten werken aan meer werkgelegenheid, hogere productiviteit en meer sociale samenhang. Men heeft hierbij vijf ambitieuze doelstellingen vastgelegd, op vlak van werkgelegenheid, innovatie, onderwijs, sociale samenhang en klimaat/energie. In dit kader werden er ook nationale doelstellingen geformuleerd. De EU stelt dat de inspanningen van de lidstaten enkel tot de gewenste groei zullen leiden indien zij gericht en gecoördineerd te werk gaan.

Om dit te kunnen realiseren heeft de EU besloten om een jaarlijkse cyclus van economische beleidscoördinatie te ontwikkelen: het Europees semester. Elk jaar maakt de Europese Commissie een gedetailleerde analyse van de plannen voor budgettaire, economische en structurele hervormingen in de EU-landen en doet zij aanbevelingen voor de komende 12-18 maanden.

Het Europees semester gaat van start wanneer de Europese lidstaten eind oktober hun begroting indienen bij de Europese Commissie voor het volgende jaar. Hierbij dienen zij te voldoen aan de voorwaarden uit het Groei- en Stabiliteitspact, door onder meer het begrotingstekort onder de 3 % te houden.

Na het indienen van de begrotingen begint de Europese fase van het Semester, waarbij van november tot en met februari de situatie van de eurozone in zijn geheel wordt geanalyseerd. Hierbij stelt de Europese Commissie haar jaarlijkse groeianalyse vast, meestal tegen het einde van het jaar. Deze analyse bevat de EU-prioriteiten voor het komende jaar om groei en werkgelegenheid te stimuleren. Op hetzelfde moment publiceert de Commissie het waarschuwingsmechanismeverslag in het kader van de procedure bij macro-economische onevenwichtigheden. Aan de hand van een scorebord met indicatoren duidt het waarschuwingsmechanismeverslag welke landen onderworpen moeten worden aan een diepere analyse om na te gaan of er sprake is van potentiële onevenwichtigheden. Ook worden er aanbevelingen voor de volledige eurozone gepubliceerd.

De nationale fase van het Europees Semester gaat van start eind februari, wanneer de Europese Commissie voor elk land een ‘country report’ publiceert. In dit rapport worden de Europese landen onderworpen aan een diepgaande analyse over de ontwikkelingen en prestaties op vlak van de arbeidsmarkt, overheidsfinanciën, fiscaliteit, exportprestaties en dergelijke meer. Het landverslag is een van de belangrijkste elementen in het Europees Semester, aangezien de klemtonen die in dit rapport worden gelegd grotendeels worden overgenomen in de landspecifieke aanbevelingen die later volgen.

Tegen eind april dient elke lidstaat vervolgens aan de Europese Commissie het Nationaal Hervormingsprogramma te bezorgen. Hierin wordt nauwkeurig uitgelegd welke maatregelen de federale en regionale overheden nemen om te voldoen aan de landspecifieke aanbevelingen van het jaar voordien.

Eind mei ten slotte vaardigt de Europese Commissie voor elke lidstaat landspecifieke aanbevelingen uit. Deze aanbevelingen bevatten beleidsadviezen die specifiek worden opgesteld voor de afzonderlijke landen, en dit op vlak van de beleidsdomeinen die voor de daaropvolgende periode van 12 tot 18 maanden prioritair worden geacht. Er wordt verwacht van de lidstaten dat zij deze aanbevelingen ook omzetten in de praktijk, en tijdens het volgende Europees Semester zal men hierop geëvalueerd worden.

De praktijk van het Europees Semester en bijhorende aanbevelingen voor individuele lidstaten hebben een aanzienlijke invloed op het sociaaleconomisch beleid van de lidstaten, veelal op een voor werknemers negatieve manier, door asociale hervormingen die worden opgelegd onder het mom van ‘competitiviteit’ en een strenge begrotingsdiscipline die de economie de broodnodige zuurstof ontneemt en het veel mensen enorm moeilijk maakt. Daarom is het noodzakelijk dat het Europees Semester actief wordt opgevolgd door de vakbond. Op deze pagina zal regelmatig bericht worden over nieuws in het kader van het Europees Semester