Transparante arbeidsvoorwaarden en evenwicht werk-privé: twee nieuwe cao's aangenomen in de Nationale Arbeidsraad!
Op 27 september 2022 heeft de Nationale Arbeidsraad twee collectieve arbeidsovereenkomsten goedgekeurd, die twee Europese richtlijnen gedeeltelijk omzetten. Zij beogen werknemers de mogelijkheid te bieden om, enerzijds, te vragen om een vorm van werk met meer voorspelbare en zekere arbeidsvoorwaarden en, anderzijds, te verzoeken om flexibele werkregelingen om voor een kind, gezinslid of familielid te kunnen zorgen. We mogen met recht en rede stellen dat deze nieuwe instrumenten een vooruitgang kunnen betekenen voor werknemers in precaire situaties, zij het qua loon- en arbeidsvoorwaarden, zij het qua familiale situaties. Beide teksten zullen vanaf 1 oktober 2022 in werking treden.
Collectieve arbeidsovereenkomst in verband met recht om een vorm van werk te eisen met meer voorspelbare en zekere arbeidsvoorwaarden
Dit instrument geeft concreet gestalte aan de in advies van de NAR nr. 2272 gedane toezegging van de sociale partners om een cao te sluiten over het recht om te verzoeken om een vorm van werk met meer voorspelbare en zekere arbeidsvoorwaarden, teneinde de EU-richtlijn 2019/1152 gedeeltelijk om te zetten.
Concreet voorziet de cao in :
- De mogelijkheid voor de werknemer die 6 maanden anciënniteit heeft om te verzoeken om een vorm van werk met meer voorspelbare en zekere arbeidsvoorwaarden. Deze vorm van werk kan bijvoorbeeld de vorm aannemen van een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd in plaats van een arbeidsovereenkomst voor een bepaalde tijd, een voltijdse arbeidsovereenkomst in plaats van een deeltijdse arbeidsovereenkomst, of een week/maand contract in plaats van een dagcontract voor uitzendkrachten.
- De mogelijkheid om op sectoraal, bedrijfs- of individueel niveau akkoorden te sluiten over deze vormen van werk ( voorwaarden, modaliteiten enz.)
- Een ad hoc aanvraagprocedure met een verplichting voor de werkgever om een weigering, uitstel of tegenvoorstel te motiveren.
- Bescherming tegen nadelige behandeling en ontslag voor werknemers die gebruik maken van hun recht om dergelijke vormen van werk aan te vragen, met financiële vergoeding.
Collectieve arbeidsovereenkomst in verband met recht om flexibele werkregelingen aan te vragen om voor kind, gezinslid of familielid te zorgen
Dit instrument geeft concreet gestalte aan de in advies van de NAR nr. 2264 gedane toezegging van de sociale partners om een cao te sluiten over het recht om te verzoeken om flexibele werkregelingen aan te vragen om voor kind, gezinslid of familielid te zorgen, teneinde EU-richtlijn 2019/1158 gedeeltelijk om te zetten.
Concreet voorziet de cao in :
- De mogelijkheid voor een werknemer met 6 maanden anciënniteit om een flexibele werkregeling aan te vragen om voor een kind te zorgen (tot de leeftijd van 12 of 21 jaar in geval van een handicap) of om persoonlijke zorg of steun te bieden aan een gezinslid of familielid van zijn huishouden of familie voor ernstige medische reden. De flexibele werkregeling kan bijvoorbeeld een aanpassing van de uurrooster, een verkorting van de arbeidsduur of telewerk zijn.
- De mogelijkheid om op sectoraal, bedrijfs- of individueel niveau akkoorden te sluiten over deze flexibele werkregelingen ( voorwaarden, modaliteiten enz.)
- De mogelijkheid voor zowel de werknemer als de werkgever om de flexibele werkregeling vroegtijdig op te schorten of te beëindigen
- Bescherming tegen nadelige behandeling en ontslag voor werknemer die gebruik maakt van zijn recht om flexibele werkregelingen aan te vragen, met financiële vergoeding.
De onderhandelingen binnen de Nationale Arbeidsraad waren lang en moeizaam. De ACLVB was uiteraard actief betrokken bij de besprekingen en verheugt zich over de goedkeuring van deze twee instrumenten, die de werknemers meer voorspelbaarheid en zekerheid in hun arbeidsvoorwaarden zullen bieden, maar ook meer mogelijkheden om voor hun dierbaren te zorgen.