Het standpunt van de Liberale Vakbond over deze pensioenhervorming? Vrijuit vraagt het aan Nationaal Secretaris Sabine Slegers, die namens de ACLVB de werknemers vertegenwoordigt in het Beheerscomité van de Federale Pensioendienst en in de Commissie Pensioenen van de Nationale Arbeidsraad.
Wat is uw eerste reactie op deze pensioenhervorming?
Sabine Slegers: “Laat me eerst en vooral benadrukken dat het hier nog maar gaat over politieke verklaringen. Er is nog geen sprake van daadwerkelijke beslissingen of uitvoeringen. Het enige wat men tot nu toe al concreet heeft gedaan, is het bedrag van de minimumpensioenen optrekken in 4 fasen, alhoewel men van de laatste verhoging al is teruggekomen. Maar echte wetgeving bewerkstelligen en nagaan met de verschillende overheidsadministraties of en hoe dit alles in de praktijk kan verlopen, dat moet nog gebeuren.
De bezorgdheid van ACLVB is dan ook of er van de verklaringen effectief iets zal in huis komen. Wanneer gaan we de definitieve maatregelen zien? Als sociale partners willen wij dat de concrete wetswijzigingen voorgelegd worden aan ons, maar de eerste teksten moeten we vooralsnog te zien krijgen.”
Kunnen we nu eindelijk spreken van dé grote pensioenhervorming?
“Helaas niet. Het gaat slechts om een reeks losse maatregelen. Een deel daarvan is niet meer dan een correctie op het Zomerakkoord van vorig jaar. Europa had ons land toen teruggefloten. De regering heeft enkel hard gefocust op twee aspecten van een pensioenhervorming. Namelijk meer en langer werken. En besparen, door eerder toegekende verhogingen teniet te doen, vooral in de ambtenarensector. Alweer een gemiste kans dus.”
Wat zou zo’n volwaardige pensioenhervorming volgens u moeten inhouden?
“Er zou eerst en vooral een brede discussie moeten plaatsvinden met als uitgangsvragen: Wat zijn waardige pensioenen en hoe gaan we die financieren? En hoe gaan we langer werken doenbaar maken? Deze regering denkt echter louter binnen het hokje van ‘hoe minder uitgeven?’. Ze maakt de link niet met een loopbaanbeleid waarbij mensen
langer kunnen werken en dus bijdragen. Na de Werkgelegenheidsconferentie van 2021 rond harmonieuze eindeloopbanen was er een actieplan opgesteld en de minister van Pensioenen heeft daar nu nog naar verwezen, maar nergens in het pensioenakkoord wordt daadwerkelijk de link gemaakt. Voor de ACLVB zijn waardige en correcte pensioenen
in ieder geval pensioenen die mensen uit de armoede houden.
Ten tweede: naast het solidariteitsprincipe is ook het verzekeringsprincipe voor de Liberale Vakbond belangrijk. Op dat laatste vlak schort toch wat. Werknemers dragen gedurende hun hele loopbaan fors bij aan de opbouw van de pensioenen; hoe meer iemand verdient, hoe meer die bijdraagt, onbegrensd. Maar eenmaal het eigen pensioen van diezelfde werknemers berekend wordt, gelden dan weer wél bepaalde plafonds, en die plafonds blijven quasi onaangeroerd. Dat is niet correct.
Met de losse maatregelen van deze pensioenhervorming gaat de regering aan dat alles voorbij. Nogmaals, er is geen grondige, totale discussie gevoerd.”
De sociale partners hadden nochtans een mooie aanzet geleverd?
“Inderdaad, de sociale partners hebben op 8 maart dit jaar binnen de Nationale Arbeidsraad een uitvoerig advies met een door experten uitgewerkt rapport neergelegd, waarin we het wel over 3 zaken eens waren. Dat ging ten eerste over de sociale en financiële houdbaarheid van de pensioenen. De ACLVB heeft sterk aangedrongen op die sociale houdbaarheid: het bedrag van je pensioen moet waardig zijn om van te leven. Ik heb daarbij ook nog eens gehamerd op het verzekeringsprincipe. Ook de financiële houdbaarheid van de pensioenen is natuurlijk niet onbelangrijk. De ACLVB is zich bewust van de vergrijzingsproblematiek, maar dringt aan op nuance en het juiste perspectief, niet op een doemverhaal. Wij beseffen hoe duur alles is, maar je zou je kunnen afvragen of de pensioenen enkel moeten betaald worden via inkomsten uit arbeid en arbeid van werknemers. In het advies waren we het bovendien eens geraakt over de uitbouw en de democratisering van de aanvullende pensioenen. En we hebben er een visie en principes ontwikkeld omtrent nieuwe gezinsdimensies, denk aan alleenstaande ouders, enz. Al bij al hebben we een zeer lijvig, onderbouwd akkoord afgeleverd, maar daarvan zien wij geen enkele return vanwege de politiek in hun plan voor de pensioenhervorming.”
U had het over de aanvullende pensioenen, een belangrijk thema voor de ACLVB?
“Inderdaad, de Liberale Vakbond zet niet enkel in op het wettelijk pensioenstelsel, dat degelijk en betrouwbaar moet zijn, maar daarnaast ook op de tweede pensioenpijler, die van de aanvullende pensioenen dus. In het jongste plan van de regering wordt de zogenaamde “Wijninckx-bijdrage” op de aanvullende pensioenen opgetrokken van 3 naar 6%. Dat is een bijzondere socialezekerheidsbijdrage die verschuldigd is op hoge aanvullende pensioenen. Het is de werkgever die deze bijdrage betaalt. Je zou vanuit werknemerszijde kunnen stellen dat die verhoogde bijdrage uiteindelijk niet zo erg is, omdat het niet de werknemer is die ze moet ophoesten en omdat de optrekking slechts
geldt op de hoge aanvullende pensioenen. Maar het gaat ons om het principe! Het aanvullend pensioen is volgens de ACLVB een waardig complement. Wij hebben altijd gezegd – en in het laatste interprofessioneel akkoord is dat ook bevestigd – dat er niet fiscaal of parafiscaal mag aan geraakt worden. Nu pleegt de Regering daar inbreuk op! Ze
zet hiermee de deur op een ferme kier. De uitbouw en de democratisering van de aanvullende pensioenen komen hiermee onder serieuze druk te staan. Die deur moet terug toe! Het principe is hier belangrijk, er wordt ingebroken in het interprofessioneel akkoord.”
Tot slot, is er dan werkelijk niets goed aan deze pensioenhervorming?
“We verwelkomen het principe van de pensioenbonus. Voorheen was in de regeringsplannen immers sprake van een pensioenmalus: wie vervroegd zou stoppen met werken, zou gestraft worden. Door onze inzet en ons volgehouden aandringen heeft de regering dat weer onderzocht, en kwam het uiteindelijk tot een pensioenbonus en geen -malus. Het vooropgestelde bedrag wordt netto uitbetaald en zal in één keer kunnen betaald worden. Maar ik blijf voorzichtig optimistisch, ik wil de concrete uitwerking van deze maatregel zien. Dreigt deze pensioenbonus hooguit een voetnoot te worden, die bij de volgende legislatuur alweer kan verdwijnen? Ik wil deze maatregel juridisch verankerd
en gebetonneerd zien!”