Wat elke chauffeur moet weten
Als je werkt als chauffeur in het Wegvervoer of Autobussen en Autocars, krijg je te maken met strikte regels over rij- en rusttijden. De regels zorgen voor veiligere wegen, betere arbeidsomstandigheden en een eerlijke concurrentie in de sector. Verder is het belangrijk om de juiste knoppen te gebruiken in de tachograaf. Dit is essentieel om nadien discussies te vermijden over de gewerkte uren.
Wat moet je precies weten? We zetten alles op een rijtje.
Voor wie zijn deze regels belangrijk?
- PC 140.01: Autobussen en autocars
Rij je met toeristen door Europa of doe je aan interstedelijk openbaar vervoer?
Dan zijn deze regels essentieel. De meeste ritten vallen hier buiten de 50 km-regel, dus je moet altijd je rij- en rusttijden opvolgen én de tachograaf gebruiken. Zeker bij lange afstanden of internationale ritten komt dit dus vaak voor.
- PC 140.03: Wegvervoer en logistiek
Transporteer je goederen nationaal of internationaal?
Dan gelden vrijwel altijd de rij- en rusttijden én de verplichtingen rond tachografen. Deze regels zijn cruciaal, vooral voor vrachtwagenchauffeurs met zware voertuigen (boven MTM (maximale toegelaten massa) 3,5 ton) of bij lange ritten.
Vanaf 1 juli 2026 zullen de regels inzake rij- en rusttijden ook van toepassing zijn op voertuigen waarvan de MTM meer bedraagt dan 2,5 ton (opleggers en aanhangwagens inbegrepen), indien zij gebruikt worden voor internationaal goederenvervoer of vervoer van goederen over de weg in het binnenland voor rekening van buitenlandse vervoerders.
Rij- en rusttijden: Wat mag en wat moet?
Hoeveel mag je rijden?
- Dagelijks: maximaal 9 uur (twee keer per week mag dit 10 uur zijn).
- Wekelijks: maximaal 56 uur.
- Per twee weken: maximaal 90 uur.
Na 4,5 uur rijden moet je verplicht een pauze nemen van minstens 45 minuten. Je mag deze pauze opsplitsen in twee delen: eerst 15 minuten en later 30 minuten.
Hoeveel moet je rusten?
Bij internationaal vervoer mag je twee verkorte wekelijkse rusttijden nemen, op voorwaarde dat je binnen de vier weken minstens twee normale rusttijden (45 uur) hebt genomen. Let op: normale wekelijkse rust mag niet in het voertuig worden genomen.
In noodgevallen mag je je rijtijd met maximaal 1 of 2 uur verlengen, bv. om een veilige rustplaats te bereiken. Dit moet je wel achteraf verklaren en compenseren met extra rust.
- Dagelijks: minstens 11 uur rust. Dit mag opgesplitst worden in minimaal 3 opeenvolgende uren en daarna minimaal 9 opeenvolgende uren.
- Verkort dagelijks: 9 uur rust is toegestaan, maar niet vaker dan drie keer per week.
- Wekelijks: minstens 45 uur.
- Verkort wekelijks: een verkorte wekelijkse rust van minstens 24 uur is toegestaan op voorwaarde dat je de gemiste uren binnen de drie volgende weken gedurende een ononderbroken periode van minimaal 9 uur, inhaalt.
Wat als je met twee chauffeurs rijdt?
Bij dubbele bemanning gelden speciale regels:
- Beide chauffeurs mogen maximaal 9 uur per dag rijden.
- Binnen de 30 uur moet elke chauffeur minstens 9 uur rust nemen.
- Rijd je als tweede chauffeur mee in een rijdend voertuig? Dat telt als beschikbaarheidstijd, maar niet als rusttijd.
Het is belangrijk dat je als chauffeur de juiste knoppen gebruikt en zelf altijd je kaart invoegt als bijrijder.
De tachograaf: je digitale assistent
Wat doet een tachograaf?
Een tachograaf registreert alles wat je doet tijdens je ritten: rijtijden, rusttijden, pauzes, beschikbaarheidstijd, andere arbeid, snelheid en afgelegde afstand. Dit gebeurt deels automatisch, deels manueel. Alles wordt geregistreerd zodat controles snel en gemakkelijk kunnen plaatsvinden.
Welke soorten zijn er?
- Digitaal: verplicht sinds 2005.
- Slimme tachograaf V 1.0: verplicht sinds 2019 voor alle nieuwe voertuigen.
- Slimme tachograaf V 2.0: verplicht sinds 2023 voor alle nieuwe voertuigen. Deze registreert automatisch grensoverschrijdingen en laad- en losactiviteiten.
Heeft je vrachtwagen nog een oude analoge of eerste generatie digitale tachograaf, en wordt er internationaal mee gereden?
- Vanaf 1 januari 2025 dienen alle analoge of “oude” digitale tachografen worden vervangen door de slimme tachograaf V 2.0. Aangezien naar schatting 5 tot 15 procent van de betrokken voertuigen om diverse redenen nog niet is uitgerust met een slimme tachograaf V 2.0, zullen voertuigen die niet voldoen aan deze verplichting, tot eind februari 2025 geen sancties ontvangen.
- Vanaf 18 augustus 2025 dienen alle slimme tachografen V 1.0 worden vervangen door de slimme tachograaf V 2.0.
Bestuurderskaart registreert je activiteiten!
Elke chauffeur heeft een bestuurderskaart nodig om zijn activiteiten te registreren.
Deze kaart is 5 jaar geldig. Bij verlies of defect? Dan moet je tijdelijk alles handmatig noteren en een nieuwe kaart aanvragen via je werkgever https://www.digitach.be/nl/kaarten/bestuurder
Opslag van je gegevens!
- Tachograafgegevens voertuig: moeten uiterlijk om de 90 dagen uitgelezen worden.
- Bestuurderskaarten: gegevens moeten om de 28 dagen worden uitgelezen en bijgehouden.
De gegevens moeten minstens 5 jaar bijgehouden worden.
Belangrijke aandachtspunten
- Truckruns: bij speciale evenementen, zoals truckruns, kun je vrijstelling krijgen van normale wekelijkse rust. Dit geldt echter alleen onder strikte voorwaarden.
- Controle: zorg dat je altijd up-to-date bent met je tachograafgegevens. Zo voorkom je boetes.
Als chauffeur in het PC 140.01 (autobussen en autocars) of PC 140.03 (wegvervoer en logistiek), zijn de regels rond rij- en rusttijden en het gebruik van de tachograaf een belangrijk onderdeel van je werk. Ze helpen niet alleen de veiligheid op de weg te vergroten, maar beschermen ook jouw rechten als werknemer.
Twijfel je over iets?
- Check de website van Mobiliteit België
- Check de website van Transport & Logistiek Vlaanderen
- Check de Guidelines Transportsector en Checklist op de website van SIOD
- Check ons artikel van 09/10/2024 waarin we onder andere bespreken ‘Welke documenten en informatie een inspecteur je kan vragen als chauffeur’?
- Vraag advies aan ons, zo ben je zeker dat je goed zit!