Wij maken ook werk van jouw erfenis

Wanneer een familielid overlijdt komen daar heel wat formaliteiten bij kijken. Mits de nodige tijd en moeite kan je als erfgenaam zeer veel van deze administratie zelf afhandelen, maar soms is de tussenkomst van een notaris verplicht.

Een voorbeeld van een te vervullen formaliteit is het deblokkeren van de bankrekening(en) van de overledene. Hiervoor is een document nodig waarop alle wettelijke erfgenamen worden vermeld. Dit kan zelf opgevraagd worden bij het registratiekantoor, en dan spreekt men over een attest van erfopvolging.

In sommige gevallen mag het registratiekantoor een dergelijk attest echter niet afleveren, bijvoorbeeld wanneer er onder de erfgenamen minderjarige kinderen zijn, of de overledene een huwelijkscontract had afgesloten. In deze (en andere) gevallen zal je een notaris moeten raadplegen die dit document opmaakt, ook wel een akte van erfopvolging genoemd.

In principe heeft iedereen het recht om een wilsbeschikking te uiten en op die manier af te wijken van het wettelijk erfrecht. Het is zelfs zo dat, wanneer er geen wettelijke erfgenamen zouden zijn én geen wilsbeschikking, de nalatenschap in handen valt van de Staat.

Er zijn echter enkele wettelijke erfgenamen die te allen tijde recht hebben op een deel van de nalatenschap, de zogenaamde reservataire erfgenamen.

Sinds 1 september 2018 behoren de ouders van de overledene (indien de overledene geen kinderen heeft en er geen schenkingen/legaten werden verricht aan de echtgenote of wettelijk samenwonende partner van de overledene) niet meer tot deze groep van reservataire erfgenamen. Dus zelfs wanneer de ouders van een single zonder kinderen nog in leven zouden zijn, kan hij of zij effectief het hele vermogen nalaten aan een goed doel. De wet voorziet hierin één uitzondering, namelijk wanneer de ouder(s) behoeftig zou(den) zijn. In dat geval heeft de behoeftige ouder recht op een onderhoudsvordering.

In principe is de keuze om een nalatenschap al dan niet te aanvaarden een keuze die elke handelingsbekwame erfgenaam zelf kan maken. Bepaalde groepen van personen worden door de wetgever echter niet als handelingsbekwaam beschouwd, bijvoorbeeld minderjarige erfgenamen, gefailleerden, enzovoort.

Volgens het erfrecht zijn er 3 keuzemogelijkheden voor elke erfgenaam: de nalatenschap zuiver aanvaarden, de nalatenschap verwerpen, of de nalatenschap aanvaarden onder voorrecht van boedelbeschrijving.

- Bij een zuivere aanvaarding zal de volledige nalatenschap vanaf dat moment deel uitmaken van je eigen vermogen. Dat kan risicovol zijn. Indien er schulden in de nalatenschap zitten, draai jij daar zelf voor op met jouw eigen vermogen.

- Door de verwerping ben je geen erfgenaam meer, en wordt de volgende in rangorde aangesproken.

- Een derde optie is de mogelijkheid om een nalatenschap te aanvaarden onder voorrecht van boedelbeschrijving. Hierdoor blijft de nalatenschap een apart vermogen dat zich niet vermengt met jouw vermogen. De notaris zal een beschrijving maken van alle activa en passiva uit de nalatenschap. Schulden van de nalatenschap zullen dus vereffend worden met activa uit de nalatenschap, en enkel wanneer er een positief saldo is, zal dat aan de erfgenaam toekomen. 

Het is belangrijk om de erfkeuze goed te overwegen en je goed te informeren over alle gevolgen die er bestaan. Bij de ACLVB ben je hiervoor aan het juiste adres!