25/11/2023: Internationale dag tegen geweld tegen vrouwen
Deze vorm van geweld bestaat al sinds lang en blijft helaas nog steeds aanwezig, zowel in onze samenleving als op de werkvloer.
Dit jaar is in België nieuwe regelgeving van kracht die de federale antidiscriminatiewetgeving verbetert.
Er zijn wijzigingen tot het effectiever maken van de discriminatiebestrijding door het invoeren van strengere schadevergoedingen, het erkennen van verschillende en nieuwe vormen van discriminatie, de modernisering van de terminologie en de belangengroepen beter in staat te stellen juridische acties te ondernemen.
Er zijn ook wijziging van de bescherming tegen represailles vanwege de werkgever op het vlak van discriminatie en geweld, pesterijen en ongewenst seksueel gedrag op het werk.
Tevens heeft België deze zomer de Belgische ratificatie van de Conventie 190 aangaande de “uitbanning van geweld en intimidatie in de wereld van werk” aan de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO) overhandigd. Dit Verdrag nr. 190 erkent het recht van eenieder op een wereld zonder geweld en intimidatie, met inbegrip van gendergerelateerd geweld en intimidatie.
België wil via deze initiatieven zorgen voor meer gelijke kansen voor alle burgers maar we blijven merken dat in de arbeidscontext het echter vaak voorkomt dat iemand die het slachtoffer is van intimidatie op grond van zijn of haar afkomst, geslacht, seksuele geaardheid of een ander beschermd criterium, tegelijkertijd ook problemen kan ondervinden zoals deze van situaties van intimidatie en geweld op het werk.
De ACLVB vindt het dan ook belangrijk om blijvend werk te maken van een betere bescherming van de kwetsbare werknemers.
Ook nu nog krijgen heel wat vrouwen af te rekenen met seksistisch en grensoverschrijdend gedrag op het werk. Dit gedrag kan verschillende vormen aannemen: ongepaste grappen over ‘een promotie op het werk’ of je kledij of uiterlijk, dubbelzinnige vragen over haar privéleven ... Gedrag dat wordt weggelachen, want ‘het is maar een mopje’ ...
En toch is het maar een kleine stap van ongepaste opmerkingen naar daden: seksueel getinte sms’jes, e-mails en foto’s, ongewenste aanrakingen, blikken en woorden zijn allemaal gedragingen die kunnen leiden tot fysiek en seksueel geweld. Dit moet stoppen, ook al is de meldingsdrempel vaak hoog!
Als je het slachtoffer bent van psychische en/of seksuele intimidatie op je werk, voorziet de wettelijke procedure in twee mogelijkheden: een verzoek om psychosociale interventie in te dienen, hetzij informeel, hetzij formeel.
De informele procedure
Via deze weg is het de bedoeling om op een informele wijze te zoeken naar oplossingen van het probleem via gesprekken en een poging om tot verzoening te komen tussen de verschillende betrokken personen (als deze hiermee akkoord gaan). Indien nodig kan ook een interventie bij een hiërarchische overste mogelijk zijn.
Dit kan gebeuren via de vertrouwenspersoon (indien aanwezig) of de interne of externe psychosociale preventieadviseur van je bedrijf, waarvan je de contactgegevens vindt in het arbeidsreglement. Deze personen kunnen informatie geven die relevant is voor de bemiddeling en bijgevolg ook te trachten de bemiddeling tussen jou en de betrokkene(n) te bewerkstelligen of een andere voorstellen te doen om een einde te maken aan de pesterijen. Zij zullen niet rapporteren aan de werkgever en hebben evenmin de taak om getuigen te ondervragen.
Let wel op, als je als slachtoffer of als getuige wil genieten van de bescherming tegen nadelige maatregelen door de werkgever EN er is sprake van een discriminatoir karakter dan moet je een melding maken van je verzoek. Dit kan worden gemaakt bij de werkgever of een andere instantie, waaronder ook je vakbond. Zodoende is er een spoor van bewijs van je melding en begint de bescherming vanaf dan te lopen.
Formele procedure
Als werknemer kan je ook beslissen om onmiddellijk beroep te doen op de formele weg tot het voeren van een procedure of ook nadat de informele procedure is mislukt. In dit geval moet je je richten tot de preventieadviseur psychosociale aspecten en NIET tot de vertrouwenspersoon (indien aanwezig).
Deze formele procedure houdt in dat de preventieadviseur na zijn onderzoek, de werkgever adviseert om de gepaste collectieve en individuele maatregelen te nemen op basis van een analyse van de specifieke situatie.
Sinds de wetwijziging heeft de werknemer vanaf 1 juni 2023 automatisch een bescherming tegen nadelige maatregelen van de werkgever, ook in geval het verzoek tot formele psychosociale interventie niet over discriminerende feiten handelt. De bescherming geldt echter niet in geval van misbruik van de procedure.
Doe beroep op je ACLVB-afgevaardigden! Hun taak bestaat er ook in de context waarin een geval van geweld zich voordoet te onderzoeken om situaties die het individuele kader kunnen overstijgen te voorkomen en oplossingen te bieden. Een individueel probleem collectief maken is essentieel om het welzijn van iedereen in het bedrijf te verbeteren en mensen eraan te herinneren dat het de verantwoordelijkheid van de werkgever is om iedereen een veilige werkplek te bieden.
Je bent niet alleen! Vraag hulp aan je ACLVB-afgevaardigden, zij zijn er om naar jou te luisteren, je goede raad te geven en je te steunen!