Consumentenorganisaties dringen aan op betere e-inclusie en een verdere bestrijding van de digitale kloof

Op dit moment debatteert het Belgische parlement over een wetsvoorstel van staatssecretaris Michel inzake de ontwikkeling van de elektronische uitwisseling van (officiële overheids) berichten via de eBox. Als we niet oppassen, kan dit de digitale kloof vergroten, en dit is maar één voorbeeld.

Bijna een op de twee Belgen is digitaal kwetsbaar en heeft daardoor onvoldoende, en niet gemakkelijk, toegang tot essentiële diensten. Dit kan hun deelname aan de samenleving belemmeren en leidt tot een verlies van autonomie. En hoewel steeds meer huishoudens over een digitale terminal en toegang tot het internet beschikken, zijn het de Belgen met de laagste inkomens en de lagere middenklasse die het meest te lijden hebben onder de digitale kloof.

Bovendien zijn de cijfers betreffende de kennis over onlineveiligheid bijzonder zorgwekkend, zelfs bij jongeren: meer dan een kwart van de Belgen heeft geen basiskennis over dit onderwerp.

We zien echter dat er sprake is van een massale digitalisering van de samenleving en dus van een zekere digitale verplichting. Dit brengt het risico van uitsluiting met zich mee omdat burgers die niet op de digitale trein kunnen of willen springen vaak achterblijven, zonder niet-digitale alternatieven. Temeer daar de digitale kloof complex is: zij varieert in de tijd en naar gelang van de economische sectoren. Deze wereldwijde digitalisering impliceert ook de overdracht van een deel van de verantwoordelijkheid van de leverancier van goederen of diensten naar de consument, wat tot nieuwe uitsluitingen leidt. Bijvoorbeeld de burger die niet alle gevolgen van het activeren van zijn eBox leest of begrijpt, of degene die een fout maakt in zijn bank-app, enz. Er is een vrij grote informatie asymmetrie waardoor het onlogisch is om de verantwoordelijkheid af te wentelen op de zwakkere partij.

Consumentenorganisaties roepen daarom de overheid op :

• De bestaande projecten ter verbetering van de internettoegang voort te zetten als onderdeel van de herstel- en herstelplannen.
• Digitale geletterdheid en digitale vaardigheden op te nemen in het onderwijs op school en daarbuiten.
• Essentiële sectoren (zoals overheid, banken, verzekeringen, energie, openbaar vervoer, gezondheidszorg, onderwijs, telecommunicatie, enz.) dwingen om consumenten niet-digitale alternatieven aan te bieden, zonder extra kosten.
• Het recht op contante betalingen tot een bepaald bedrag in de wet vastleggen.
• De universele bankdienst te versterken, met inbegrip van de maximumprijs en het maximumaantal transacties.
• De informatieasymmetrie van de digitale omgeving op te nemen in alle initiatieven die zullen voortvloeien uit de lopende evaluatie van de digitale billijkheid door de Europese Commissie.
• Sectorale analyses uit te voeren om de remmen die de consumenten in de verschillende sectoren ervaart, beter in kaart te brengen.
• Via de Belgische gegevensbeschermingsautoriteit het privacybeleid proactiever aan te pakken.
• Met de Europese partners samen te werken om de huidige cookiebepalingen op een gemeenschappelijke manier te interpreteren en uit te voeren.
• Tegen 2024 al haar websites digitaal inclusief te maken en leesbaarheidsnormen (Facile à lire et comprendre- FALC), cookiebeleid en ander pop-upbeleid en het principe van 'inclusion by design' in de wetgeving opnemen;
• Een overeenkomst te sluiten met de belangrijkste sectoren (banken, energie, mobiliteit, enz.) waarbij zij zich ertoe verbinden meer gediversifieerde testpanels te gebruiken voor de lancering van een app en de latere updates ervan.
• Een nationale/interfederale website te creëren met een overzicht van alle tips en trucs om in de digitale wereld te evolueren en de digitale opleiding van Connectoo breed uit te breiden, met name tot vrijwilligers (digidokters, digicoaches, enz.).