FAQ Corona: ziekte-uitkering en gewaarborgd loon

In sommige gevallen is het in geval van samenloop van twee schorsingsgronden niet altijd eenduidig of u aanspraak zal kunnen maken op gewaarborgd loon of op een ziekte-uitkering. Deze situaties doen zich in het bijzonder voor gedurende periodes van tijdelijke werkloosheid. Hieronder kunt u hierover verduidelijking terugvinden.
 

Wanneer heb ik recht op gewaarborgd loon?

Zowel arbeiders als bedienden hebben recht op gewaarborgd loon ten laste van hun werkgever gedurende de eerste 30 kalenderdagen van hun arbeidsongeschiktheid wegens ongeval of  ziekte in het privéleven.

Arbeiders moeten één maand ononderbroken in dienst van de onderneming zijn om aanspraak te kunnen maken op gewaarborgd loon. Deze voorwaarde geldt ook voor bedienden die met een contract voor bepaalde duur of een duidelijk omschreven werk van minder dan 3 maanden aangeworven werden..

De vergoedingen toegekend gedurende de eerste 30 kalenderdagen verschillen evenwel naargelang het statuut van de werknemer. Hieronder een overzicht.

Statuut werknemer	Periode	Betaling werkgever	Mutualiteit
Arbeider	1ste – 7e dag	100% van het loon	/
	8ste - 14e dag	85,88% van het loon 25,88% van het begrensd loon	/
	15e - 30ste dag	85,88% van het loon boven de grens	60% van het begrensd loon
Bediende met contract bepaalde duur of duidelijk omschreven werk van < 3 mnd.	1ste - 7e dag	100% van het loon	/
	8ste - 14e dag	86,93% van het loon 26,93% van het begrensd loon	/
	15e - 30ste dag	86,93% van het loon boven de grens	60% van het begrensd loon
Overige bedienden	1ste - 30ste dag	100% van het loon	/

Wat moet ik doen?

Als u arbeidsongeschikt bent, dan moet u uw werkgever onmiddellijk op de hoogte brengen..U kan uw werkgever op verschillende manieren verwittigen (per telefoon, e-mail, sms, …).
In tegenstelling tot de verwittigingsplicht is het indienen van een medisch attest geen wettelijke verplichting. Een medisch attest moet slechts ingediend worden indien een cao of het arbeidsreglement zulks voorschrijft of bij gebrek aan dergelijk voorschrift, op verzoek van de werkgever.

Bent u gedurende een langere termijn arbeidsongeschikt, moet u uw ziekenfonds verwittigen via een getuigschrift van arbeidsongeschiktheid, ook bekend als het document “Vertrouwelijk”. Hieronder kunt u de aangiftetermijnen terugvinden.

Situatie	Aangiftetermijn
Arbeider	Dag ziekte + 13 kalenderdagen
Bediende	Dag ziekte + 27 kalenderdagen
Herval[1]	Dag ziekte + 2 kalenderdagen.

De mutualiteiten aanvaarden dat het getuigschrift van arbeidsongeschiktheid per mail wordt verzonden. Er werd eveneens een nieuw getuigschrift opgesteld dat enkel gebruikt zal worden door de arts bij een telefonische consultatie wegens een vermoeden van besmetting met COVID-19. We maken een onderscheid tussen de “standaard” getuigschriften en het “nieuw” getuigschrift.

Standaard getuigschrift (document “vertrouwelijk”): u kan het getuigschrift verzenden per e-mail, de getuigschriften zullen worden aanvaard op voorwaarde dat de identiteit van de arts (naam, voornaam en RIZIV-nummer) en de identiteit van de patiënt (naam, voornaam en rijksregisternummer) worden vermeld.

Nieuw getuigschrift ontvangen naar aanleiding van een telefonisch consult wegens vermoeden van besmetting met COVID-19: De arts zal dit getuigschrift per post of per e-mail naar u versturen. Het is de bedoeling dat u de e-mail van uw behandelend arts met in bijlage de pdf-getuigschrift van arbeidsongeschiktheid forwardt naar uw ziekenfonds. De datum van het opsturen van de e-mail door de behandelend arts is van belang. Heeft u het getuigschrift via de post ontvangen, dan kunt u een foto of een scan van het getuigschrift doorsturen naar uw ziekenfonds.

Ik ben tijdelijk werkloos en word arbeidsongeschikt. Heb ik recht op gewaarborgd loon?

Neen, u zult geen recht hebben op gewaarborgd loon, noch op werkloosheidsuitkeringen als u ziek wordt gedurende een periode van tijdelijke werkloosheid. U zult onmiddellijk een uitkering van het ziekenfonds krijgen^[2]. Dien onmiddellijk een aangifte van arbeidsongeschiktheid in bij uw ziekenfonds.
 

Ik ben arbeidsongeschikt en mijn werkgever voert nu tijdelijke werkloosheid wegens overmacht in. Heb ik recht op gewaarborgd loon?

Ja, u heeft - of u nu verbonden bent met een arbeidsovereenkomst voor arbeiders dan wel voor bedienden - recht op gewaarborgd loon ten laste van uw werkgever wanneer uw arbeidsongeschiktheid wegens ziekte voorafgaat aan een periode van tijdelijke werkloosheid wegens overmacht.
 

Ik ben verbonden met een arbeidsovereenkomst voor arbeiders, ben arbeidsongeschikt en mijn werkgever voert nu tijdelijke werkloosheid wegens economische redenen in. Heb ik recht op gewaarborgd loon?

Neen, u zult geen recht hebben op gewaarborgd loon wanneer uw arbeidsongeschiktheid wegens ziekte voorafgaat aan een periode van tijdelijke werkloosheid wegens economische redenen.

Een arbeider heeft overeenkomstig de wetgeving immers slechts recht op gewaarborgd loon voor de dagen waarop hij normaal gezien zou gepresteerd hebben en bijgevolg recht zou hebben gehad op loon indien hij niet in de onmogelijkheid verkeert om te werken. 
U hebt wel recht op een uitkering van het ziekenfonds^[3]. Dien onmiddellijk een aangifte van arbeidsongeschiktheid in bij uw ziekenfonds.
 

Ik ben verbonden met een arbeidsovereenkomst voor bedienden, ben arbeidsongeschikt en mijn werkgever voert nu tijdelijke werkloosheid wegens economische redenen in. Heb ik recht op gewaarborgd loon?

Ja, u heeft recht op gewaarborgd loon ten laste van uw werkgever wanneer uw arbeidsongeschiktheid wegens ziekte voorafgaat aan een periode van tijdelijke werkloosheid wegens economische redenen.

Opmerking! Alhoewel hiervoor geen wettelijke basis bestaat nemen zowel het RIZIV als de FOD WASO het standpunt in dat bedienden net zoals arbeiders in voormelde situatie geen recht hebben op gewaarborgd loon. Zij oordelen dat de wettelijke bepaling die geldt voor arbeiders naar analogie moet worden toegepast op bedienden.

Gelet op het standpunt van het RIZIV en de FOD WASO raden wij dan ook aan om onmiddellijk een aangifte van arbeidsongeschiktheid in te dienen bij uw ziekenfonds.
 

Ik ben arbeidsongeschikt erkende werknemer en oefen een toegelaten activiteit als werknemer uit. Mijn werkgever voert nu tijdelijke werkloosheid in. Heeft dit een invloed op mijn uitkering?

Ook zonder de coronacrisis is het mogelijk dat u tijdens een periode waarin u met de toelating van de adviserend arts een werkzaamheid verricht, de toegelaten werkzaamheid niet kunt uitoefenen vanwege een maatregel van tijdelijke werkloosheid.

De hoogte van uw ziekte-uitkering zal hierdoor niet worden beïnvloed.

Wordt uw ziekte-uitkering ten gevolge van uw toegelaten activiteit verminderd, zult u bovenop uw ziekte-uitkering een tijdelijke werkloosheidsuitkering kunnen bekomen.

U zult geen recht hebben op een tijdelijke werkloosheidsuitkering:

• Vanaf 07/2020, als uw tewerkstellingsbreuk maximum 20% van de voltijdse tewerkstelling bedraagt.^[4] In dat geval wordt uw ziekte-uitkering namelijk niet verminderd.

Uitzonderlijk zult u, vanaf 13/03/2020, wel recht hebben op een tijdelijke werkloosheidsuitkering:

• Als u tewerkgesteld wordt buiten het normale arbeidscircuit in een onderneming die onder het paritair comité 327 (en de subcomités) voor beschutte werkplaatsen, de sociale werkplaatsen en de “maatwerkbedrijven valt”. In dat geval wordt uw ziekte-uitkering namelijk niet verminderd.
  ​

U bent arbeidsongeschikt en heeft het werk mits toelating van de adviserende arts hervat. U ontvangt een aanvullende financiële vergoeding van de gewesten, gemeenschappen, provincies of gemeenten naar aanleiding van de coronacrisis of een aanvullende crisisuitkering, heeft dit een invloed op uw arbeidsongeschiktheidsuitkering?

Neen, behalve indien u voor de COVID-19 pandemie recht had op een dergelijke vergoeding en indien niet uitdrukkelijk is bepaald dat de vergoeding werd verleend om aan de rechtstreekse of onrechtstreekse economische of sociale gevolgen van de COVID-19 pandemie het hoofd te bieden.
 

Ik ben arbeidsongeschikt erkende werknemer en oefen een toegelaten activiteit als zelfstandige uit. Kan ik die activiteit tijdelijk stopzetten ten gevolge van de coronacrisis?

Ja. U dient deze onderbreking van activiteit als zelfstandige ten gevolge van de coronacrisis schriftelijk aan uw mutualiteit te verklaren.

U zult gedurende de periode van tijdelijke onderbreking uw normale arbeidsongeschiktheidsuitkering ontvangen, zonder vermindering. Eenmaal u uw activiteit als zelfstandige opnieuw hervat, zal de cumulatieregeling vanaf uw werkhervatting verder worden toegepast. Daarbij zal de mutualiteit rekening houden met het al vóór die onderbreking verstreken tijdvak van toegelaten activiteit.
 

Ik ben arbeidsongeschikt erkende werknemer en oefen een toegelaten activiteit uit als werknemer. Kan ik die toegelaten activiteit stopzetten?

Ja. Het is evenwel van belang dat u hiervoor afstemt met uw werkgever. In de meeste gevallen werd ingevolge een toegelaten activiteit een bijlage aan de arbeidsovereenkomst opgemaakt, er zal ook een einde gemaakt moeten worden aan die bijlage.

Neem zeker ook contact op met uw mutualiteit. Als u een verminderde uitkering ontvangt, vanwege uw activiteit, zal het ziekenfonds u vanaf de datum van stopzetting een volledige uitkering moeten toekennen.
 

Ik ben zwanger, behoor ik tot een risicogroep en moet de werkgever een gepaste maatregel inzake moederschapsbescherming nemen?

Momenteel behoren zwangere vrouwen niet tot een risicogroep. Contacteer uw arbeidsarts om na te gaan of er een noodzaak is tot het voorzien van aangepast werk of bij gebrek daaraan, het voorzien van een volledige werkverwijdering. Indien u loon verliest door uw werkverwijdering, kunt u een uitkering van het ziekenfonds krijgen.
 

Mijn werkgever ondervindt moeilijkheden om mijn ziekenfonds de nodige informatie te bezorgen voor de berekening van mijn uitkering, wat nu?

Zolang uw mutualiteit niet over de nodige gegevens beschikt om uw uitkering te kunnen berekenen, zal uw arbeidsongeschiktheidsuitkering berekend worden op grond van een minimumloon. Eenmaal uw mutualiteit over de nodige gegevens zal beschikken, zal uw uitkering herbekeken worden.
 

Ik had een afspraak met de adviserend arts in het kader van een erkenning/verlenging van mijn arbeidsongeschiktheid. Wat nu?

Alle geplande contacten in de periode 16 maart 2020 tot en met 3 april 2020 worden geannuleerd. Die geplande contacten mogen vervangen worden door teleconsultatie door de adviserend arts of een fysiek contact op een latere datum.

Beslissingen die de adviserend arts enkel op basis van teleconsultatie neemt, zullen steeds als uiterlijke einddatum 31 december 2020 hebben.

Teleconsultatie kan nooit leiden tot een beslissing einde arbeidsongeschiktheid.
 

Hogere ziekte-uitkering tijdens coronaperiode? Gelijkschakeling met bedrag vergoeding bij tijdelijke werkloosheid en invoering van minimumuitkering?

De hoogte van uw ziekte-uitkering hangt in de eerste plaats af van hoelang u arbeidsongeschikt bent. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen de vergoeding die u krijgt gedurende het eerste jaar ziekte (primaire arbeidsongeschiktheid) en de vergoeding die u krijgt na één jaar arbeidsongeschiktheid (invaliditeit). Belangrijk voor deze vraag van de FAQ, is om u erop te wijzen dat gedurende het eerste jaar ziekte u 60% van uw brutoloon zult ontvangen. Na de eerste 6 maanden arbeidsongeschiktheid, zult u eventueel een beroep kunnen doen op een minimumuitkering. Op de site van het RIZIV kunt u nakijken hoe uw uitkering in een normale situatie wordt berekend.

Echter gedurende de COVID-19 pandemie, heeft men vastgesteld dat arbeidsongeschikte werknemers een lagere vervangingsuitkering ontvangen dan werknemers die een tijdelijke werkloosheidsuitkering ontvangen. Om ongewenste effecten tegen te gaan, heeft de groep van 10 voorgesteld  om de uitkering voor arbeidsongeschikten te verhogen tot het bedrag dat men zou ontvangen hebben bij tijdelijke werkloosheid ( mocht men niet arbeidsongeschikt zijn). Zodoende wordt de keuze voor het ene of andere stelsel niet langer bepaald door de hoogte van de uitkering. De regering heeft dit voorstel aanvaard.

We kunnen dus concluderen dat voor arbeidsongeschiktheden die ten vroegste een aanvang namen vanaf 1 maart 2020 tot en met het einde van de periode waarvoor tijdelijke werkloosheid wegens corona wordt toegestaan (zie hoofdstuk Tijdelijke werkloosheid), de arbeidsongeschiktheidsuitkering zal worden opgetrokken tot het niveau van de uitkering tijdelijke werkloosheid inclusief de aanvullende dagvergoeding ter waarde van 5,74 EUR (5,63 EUR tot en met 31 augustus 2021). Bovendien zal in diezelfde periode bij primaire arbeidsongeschiktheid (van  minder dan 7 m) ook  een minimumuitkering van 62,44 EUR (61,22 EUR tot en met 31 augustus 2021) per dag worden toegekend.

Opmerking: In het kader van het onderzoek van de gezinssituatie van de arbeidsongeschikte zal de aanvullende primaire ongeschiktheidsuitkering niet in aanmerking genomen worden.

Concreet betekent dat dat als u arbeidsongeschikt wordt gedurende de periode 1 maart 2020 tot en met 30 september 2021 uw DAGuitkering er als volgt zal uitzien:

60% van uw dagelijks brutoloon

+ 10% van uw dagelijks brutoloon als aanvulling op uw primaire arbeidsongeschiktheidsuitkering

+ 5,74 euro (5,63 euro tot en met 31 augustus 2021)

Daguitkering

De daguitkering mag niet hoger zijn dan 81,40 euro (79,80 euro tot en met 31 augustus 2021) per dag en niet lager zijn dan 62,44 euro (61,22 euro tot en met 31 augustus 2021) per dag.

Vanaf 1 januari 2021 is echter een maatregel van begrenzing van toepassing. Dat betekent dat de daguitkering niet hoger mag zijn dan het bedrag van uw dagelijks brutoloon.

Voorbeelden (de onderstaande voorbeelden houden geen rekening met de waarborg van een minimumuitkering (vanaf 1 januari 2021) vanaf de 5de maand van primaire ongeschiktheid):

Voorbeeld 1:
Uw bruto dagloon bedraagt 100 EUR.
Uw primaire ongeschiktheidsuitkering bedraagt dus 60 EUR (60 % van uw bruto dagloon).
Uw aanvullende primaire ongeschiktheidsuitkering bedraagt 15,74 EUR (10 % van 100 EUR = 10 EUR + 5,74 EUR).
U zal dus in totaal 75,74 EUR ontvangen (60 EUR + 15,74 EUR).

Voorbeeld 2:
Uw bruto dagloon bedraagt 120 EUR.
Uw primaire ongeschiktheidsuitkering bedraagt dus 72 EUR (60 % van uw bruto dagloon).
Uw aanvullende primaire ongeschiktheidsuitkering zou normaal 17,74 EUR bedragen (10 % van 120 EUR = 12 EUR + 5,74 EUR). Zij zal echter worden beperkt tot 9,40 EUR (81,40 EUR - 72 EUR) om niet het maximale totaalbedrag te overschrijden.
U zal dus in totaal 81,40 EUR ontvangen (72 euro + 9,40 EUR).

Voorbeeld 3:
Uw bruto dagloon bedraagt 75 EUR.
Uw primaire ongeschiktheidsuitkering bedraagt dus 45 EUR (60 % van uw bruto dagloon).
Uw aanvullende primaire ongeschiktheidsuitkering zou normaal 13,24 EUR bedragen (10 % van 75 EUR = 7,5 EUR + 5,74 EUR). Zij zal echter worden verhoogd tot 17,44 EUR (62,44 EUR - 45 EUR) om niet onder het gewaarborgde minimale totaalbedrag van 62,44 EUR te liggen.
U zal dus in totaal 62,44 EUR ontvangen (45 EUR + 17,44 EUR).

Voorbeeld 4:
Uw bruto dagloon bedraagt 50 EUR.
Uw primaire ongeschiktheidsuitkering bedraagt dus 30 EUR (60 % van uw bruto dagloon).
Uw aanvullende primaire ongeschiktheidsuitkering zou normaal 10,74 EUR bedragen (10 % van 50 EUR = 5 EUR + 5,74 EUR).
Het gewaarborgd minimaal totaalbedrag van 62,44 EUR is niet van toepassing omdat dit bedrag van 62,44 EUR uw bruto dagloon van 50 EUR overschrijdt. Uw aanvullende primaire ongeschiktheidsuitkering wordt slechts verhoogd tot 20 EUR omdat de som van uw primaire ongeschiktheidsuitkering en uw aanvullende primaire ongeschiktheidsuitkering uw bruto dagloon niet mag overschrijden (50 EUR = 30 EUR + 20 EUR).

Opgelet! Er wordt steeds 11,11% bedrijfsvoorheffing ingehouden op de tijdelijke aanvullende primaire arbeidsongeschiktheidsuitkeringen, wanneer dat percentage in beginsel van toepassing is op de gewone uitkeringen.
 

U ontvangt een arbeidsongeschiktheidsuitkering als gezinshoofd. De persoon die u ten laste heeft ontvangt vanwege de coronacrisis nu een aanvullende arbeidsongeschiktheidsuitkering, een coronapremie ter aanvulling van een bijstandsuitkering, een aanvullende crisisuitkering (zelfstandigen/meewerkende echtgenoot), blijven deze personen ter uwe laste?

Ja, het Koninklijk besluit dat moest zorgen voor de neutralisatie of “het niet in rekening brengen van” deze vergoedingen werd op 2 december 2020 gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad.
 

Om te kunnen genieten van een uitkering voor vaderschaps- of geboorteverlof, moet ik een uittreksel van de geboorteakte van mijn kind toevoegen. Hoe kan ik dergelijk uittreksel bekomen nu de gemeentes dicht zijn?

U kunt het uittreksel online aanvragen bij de gemeente. Mocht het voor de gemeente niet mogelijk zijn dit document via een online-aanvraag te bezorgen, dan kan het ziekenfonds voorlopig een “verklaring op erewoord” aanvaarden. Het uittreksel van de geboorteakte zult u, zodra dat mogelijk is, moeten bezorgen aan uw ziekenfonds.
 

Ik ben hoogzwanger: zal de periode van tijdelijke werkloosheid wegens overmacht vanaf de zesde (achtste) week tot en met de tweede week voor de werkelijke bevallingsdatum (de zogenaamde prenatale periode) invloed hebben op mijn moederschapsrust?

Het is effectief zo dat, wanneer een werkneemster blijven werken is vanaf de 6e week tot en met de 2e week vóór de bevalling, deze periode van maximum 5 weken de nabevallingsrust van 9 weken verlengt. Heel veel werkneemster proberen effectief zo lang mogelijk te werken, omdat die 9 weken zo kort zijn.

Soms is het echter niet mogelijk om te werken in deze periode vóór de bevalling, bv. door ziekte, door tijdelijke werkloosheid omwille van slecht weer, economische reden, of zoals nu, omwille van tijdelijke werkloosheid door overmacht.

Op 18 juni 2020 werd de wet betreffende de uitbreiding van de overdraagbare periodes die vallen tijdens het prenataal verlof, gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad. Vanaf 1 maart 2020 zullen ook de periodes van arbeidsongeschiktheid, werkverwijdering, periodes van tijdelijke werkloosheid ingevolge overmacht en de periodes van tijdelijke werkloosheid omwille van economische redenen voor bedienden, gelijkgesteld worden met gewerkte dagen. De sociaal verzekerden die potentieel getroffen zijn door de retroactiviteit van de wet, zullen door de mutualiteit gecontacteerd worden.