De nieuwe wetgeving rond de re-integratie van langdurig zieken brengt voorlopig geen soelaas, integendeel. Uit studies komt naar voren dat werknemers die langdurig ziek zijn en die in een re-integratietraject stappen, heel vaak definitief ongeschikt worden verklaard voor het overeengekomen werk. Het lijkt erop dat deze nieuwe re-integratieprocedure de deuren openzet voor ontslag wegens medische overmacht.
Het nieuwe wettelijk stelsel voor re-integratie van langdurig zieken werd vorig jaar in het leven geroepen. Langdurig zieke werknemers hebben daardoor de mogelijkheid om na hun ziekte of tijdens de periode van herstel - al dan niet tijdelijk - aangepast of ander werk te doen.
Tijdens de eerste helft van 2017 alleen al hebben de externe diensten voor preventie en bescherming op het werk meer dan 6.600 dossiers van zieke werknemers behandeld. Maar bij slechts 12% van ze heeft de procedure geleid tot de beslissing dat een aangepast werk binnen de onderneming mocht worden gezocht.
Uit recent onderzoek van IDEWE blijkt dat veel zieke werknemers door hun behandelend arts te laat worden doorverwezen naar de bedrijfsarts, de centrale figuur in dit traject. Vaak zo laat dat het moeilijk wordt om nog een specifiek traject op te starten.
In 65% van de situaties werd de zieke werknemer beschouwd als definitief ongeschikt voor het overeengekomen werk. Werkgevers zeggen geen aangepast werk of ander werk beschikbaar te hebben. Heel wat beslissingen van bedrijfsartsen monden dus uit in een situatie van medische overmacht.
Niet de bedoeling
Liefst 3 studies brengen dezelfde conclusie: het re-integratietraject leidt te vaak tot ontslag om medische redenen.
Dat was allerminst de bedoeling van de nieuwe wetgeving, sinds één jaar in voege. De intentie was net om de slaagkansen tot re-integratie te verhogen! In heel wat bedrijven zou de werkgever meer inspanningen moeten leveren om aangepast of ander werk te zoeken, eens de werknemer in een re-integratietraject zit.
De Regering heeft enige tijd terug alvast een akkoord bereikt (nog niet van kracht) inzake het opleggen van sancties, met een responsabilisering van werknemers en werkgevers.
En eind 2017 werd een algemene en grondige evaluatie van de huidige wetgeving gestart in de Nationale Arbeidsraad, op vraag van de vakbonden en met fiat van het VBO. Bedoeling is de wetgeving bij te sturen waar nodig.
Want de conclusie is duidelijk: de re-integratieregeling heeft haar doel gemist!
Pervers effect
Voor de betrokken werknemers die definitief ongeschikt worden verklaard, heeft de huidige gang van zaken intussen verstrekkende gevolgen: een ontslag wegens medische overmacht betekent een afdanking zonder ontslagvergoeding en zonder vooropzeg!
Het was helaas al langer onloochenbaar dat deze maatregel ook een budgettair doel diende te vervullen, in de grotere besparingsdemarche van de regering via de activering van inactieven. Als je bedenkt dat werklozen minder kosten dan zieken, wordt veel duidelijk.
Kras toch. Alle specialisten zijn het eens over de reden van het sterk toenemend aantal langdurig zieken (ons land telt intussen bijna 400.000 werknemers die langdurig ziek zijn, of bijna 1 op 20 Belgen tussen de 20 en 64 jaar): het optrekken van de pensioenleeftijd en het drastisch terugschroeven van alle uitstapregelingen waardoor mensen langer moeten werken, naast de aanhoudende werkdruk. Van een pervers effect gesproken!
Meer weten?
Lees meer over de regelgeving omtrent de re-integratie van langdurig zieken