Het interprofessioneel akkoord (IPA) legt ook het interprofessioneel kader voor de eindeloopbanen vast. Verschillende scenario's liggen op tafel. Doel is telkens de mogelijkheid te bieden om op een fatsoenlijke leeftijd te kunnen vertrekken naargelang je situatie.
Landingsbaan
Het gaat om de vermindering van de prestaties naar halftijds of 4/5 tot aan het pensioen. De interprofessionele collectieve overeenkomst liep af eind 2020, de instapleeftijd werd dus op 60 jaar gebracht. De ACLVB vraagt dat werknemers er opnieuw van zouden kunnen genieten vanaf 57 jaar (1/2) en 55 jaar (4/5) met een RVA-uitkering.
Stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag (SWT)
Het algemeen stelsel is vastgelegd in cao 17, met een vertrekleeftijd op 62 jaar. Voor de bijzondere stelsels lopen de verschillende overeenkomsten tot 30 juni 2021.
De ACLVB vraagt de ononderbroken verlenging van die gunstigere stelsels om een vertrek vanaf 60 jaar mogelijk te maken voor werknemers die hetzij:
- 40 jaar beroepsverleden hebben
- een zwaar beroep uitoefenen (ploegenarbeid, nachtarbeid, onderbroken diensten)
- tewerkgesteld zijn in de bouw (medische ongeschiktheid)
en een vertrek op 58 jaar voor werknemers die medische redenen inroepen.
Bij het uitblijven van een IPA zullen de onderhandelingen in de Nationale Arbeidsraad verdergezet worden.
Landingsbaan in afwachting van de ondertekening van een IPA of cao
De maatregelen genomen in het kader van het interprofessioneel akkoord 2019-2020 zijn uitgedoofd. In afwachting van het nieuwe IPA kunnen de werknemers niet langer genieten van de uitzonderingen tussen 55 en 59 jaar met het oog op het verkrijgen van RVA-uitkeringen als ze de intentie hebben een aanvraag voor een landingsbaan in te dienen.
De werknemers die al in landingsbaan zitten, worden niet geviseerd!
Aanvraag van een landingsbaan vanaf 55 jaar in 2021-2022
Eerst en vooral moeten de sociale partners onderhandelen over een nieuwe interprofessionele cao om het kader op te stellen dat een lagere leeftijdsgrens voorziet. Deze cao zou ten vroegste (retroactief) in werking kunnen treden op 01.01.2021. In ieder geval zal dat niet volstaan: zoals in 2019 zal er nog op bedrijfsniveau of op sectorniveau een cao moeten afgesloten worden als aanhangsel bij de nieuwe kadercao, meer bepaald:
- een sectorale cao die een 1/5 landingsbaan vanaf 55 jaar toelaat of een halftijdse landingsbaan vanaf 57 jaar
-
een bedrijfscao om de mogelijkheid te openen een landingsbaan op te nemen in een onderneming die erkend is als onderneming in herstructurering of in moeilijkheden.
In afwachting van de ondertekening van deze cao’s
Voor de werknemers die niet langer willen wachten, is een tijdskrediet in het stelsel eindeloopbaan mogelijk vanaf 55 jaar op basis van de cao nr. 103 ter, zonder onderbrekingsuitkeringen ten laste van de RVA.
De aanvraag moet goedgekeurd worden door de werkgever, en nadien ook aangegeven worden bij de RVA.
Hoe een aanvraag indienen bij de RVA ?
Gedurende deze overgangsperiode adviseren wij deze werknemers in eindeloopbaan om, wanneer de begindatum van hun landingsbaan na 31 december 2020 valt (zelfs als de kennisgeving aan hun werkgever in 2020 is gedaan), reeds een aanvraag in te dienen (waarbij ze geen recht zullen hebben op RVA-uitkeringen zolang de noodzakelijke cao’s niet zijn afgesloten).
In principe is het mogelijk een landingsbaan aan te vragen op grond van een uitzonderingsregel, maar dat zou niet veel veranderen. Het dossier zou in ieder geval worden opgeschort en de werknemer zou worden uitgenodigd voor een onderhoud (C36), waarna hij de keuze
zou hebben tussen het opnemen van een landingsbaan zonder onderbrekingsuitkeringen of het afzien van deze landingsbaan, in overleg met de werkgever.
Regularisatie
Wat gebeurt er als de verschillende cao’s later dit jaar toch nog worden afgesloten? Als er met terugwerkende kracht een nieuwe interprofessionele collectieve arbeidsovereenkomst wordt afgesloten, alsook een cao op sectoraal of ondernemingsniveau wordt afgesloten met terugwerkende kracht, om opnieuw leeftijdsuitzonderingen toe te staan, zullen deze werknemers met landingsbaan zonder uitkeringen de regularisatie van hun dossier kunnen aanvragen bij de RVA, om alsnog van uitkeringen te kunnen genieten.