Begroting 2023-2024: regering heeft het gemunt op tijdkrediet

Vermindering van het tijdskrediet, meer mogelijkheden voor flexi-jobs en studentenarbeid: de begroting 2023-2024 van de regering draagt bij tot tijdelijk of onzeker werk.

We weten het, de bedoeling van de regering is om tegen 2030 een werkgelegenheidsgraad van 80% in België te bereiken. Een zeer ambitieuze doelstelling, die vanaf volgend jaar  tot uiting zal komen in begrotingsmaatregelen die de aanval inzetten op tijdskrediet, thematisch verlof en langdurig zieken.
 

Tijdskrediet

Vanaf 1 januari 2023 wordt de leeftijdsvoorwaarde voor voltijds tijdskrediet met motief ‘zorg voor een kind’ gewijzigd. Het kan alleen worden genomen voordat het kind 5 jaar wordt, voorheen was dat 8 jaar. Voor mensen die deeltijds werken, blijft de grens op 8 jaar. Bovendien wordt de duur van het tijdskrediet ‘zorg voor een kind’ verkort van 51 naar maximaal 48 maanden. Voor andere motieven van tijdskrediet, zoals palliatieve zorg, zorg voor een ernstig ziek gezins- of familielid, zorg voor een kind met een handicap, blijft de periode 51 maanden. Noteer bovendien dat een voorwaarde van 12 maanden tewerkstelling is ingevoerd, zowel voor voltijdse als deeltijdse werknemers.

Voor de ACLVB is het verminderen van de mogelijkheden van tijdskrediet zeker niet de oplossing om mensen aan het werk te houden. Het tijdskrediet ‘zorg voor een kind’ dat hier wordt aangetast, is een van de meest gebruikte door werknemers, vooral ouders van jonge kinderen en 50-plussers. We herinneren eraan dat over de hervorming van de verlofstelsels overleg tussen de sociale partners in de Nationale Arbeidsraad had moeten plaatsvinden. Eens te meer is de regering haar belofte om het sociaal overleg te respecteren niet nagekomen. Wij wachten nu op meer gedetailleerde informatie om het uiteindelijk effect van de maatregelen op het tijdskrediet, met name op de doelgroep van de 50-plussers, correct te kunnen beoordelen.
 

Loopbaanonderbreking

In de openbare sector wordt het equivalentvan tijdskrediet, met name loopbaanonderbreking, evenzeer getroffen door deze bezuinigingsmaatregelen. Net als in de particuliere
sector wordt de termijn teruggebracht van 60 naar 48 maanden voor het motief ‘kind’, en van 60 naar 51 maanden voor andere ‘motieven’; daarmee komt een einde aan het
voordeel dat ambtenaren hadden ten opzichte van werknemers, aangezien alles zal worden afgestemd op het tijdskrediet, dat zelf wordt ingeperkt. Ook toeslagen op basis van leeftijd of anciënniteit worden afgeschaft. Deze maatregelen treden in werking op 1 januari 2023. De bijzondere bijdrage op de bedrijfstoeslag in het kader van SWT (stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag) gaat omhoog. Voor sommige oudere werknemers die in een zwaar beroep hebben gewerkt, is het volgens de afgesloten cao mogelijk dit SWT te verkrijgen, maar deze maatregel zal uiteraard duurder zijn voor de werkgever en wordt daardoor ontraden.
 

Flexi-jobs

De regering heeft ook het aantal sectoren dat gebruik kan maken van flexi-jobs uitgebreid. Er zijn nu flexi-jobs mogelijk voor landbouw,  parken en tuinen, verschillende geledingen in de cultuursector en evenementen. Voor dit soort tijdelijke contracten, dat vooral de werkgevers goed uitkomt, gelden geen sectorale loonbarema’s en worden
de door de vakbonden bedongen minimumlonen dus niet gerespecteerd. Dit houdt in dat de werknemer te allen tijde beschikbaar moet zijn, aangezien de werkgever niet verplicht is de werknemer van tevoren in te lichten over zijn of haar rooster. Ten slotte worden flexijobs algemeen niet aangemoedigd door de vakbonden omdat ze indruisen tegen het principe van duurzame en kwaliteitsvolle tewerkstelling en ze sociale dumping in België in de hand werken.

Tegelijkertijd is het aantal uren studentenarbeid dat kan worden vrijgesteld van sociale bijdragen verhoogd van 475 naar 600 uur per jaar. Onder die drempel is slechts een kleine
solidariteitsbijdrage verschuldigd. Deze maatregel treedt in werking vanaf 2023 en een evaluatie van de effecten is voorzien in 2024. Ook deze maatregel gaat niet de goede
richting uit, hoewel het nog vroeg is om te zeggen wat de werkelijke gevolgen zullen zijn, zonder te weten of er veranderingen zullen komen op het vlak van fiscaliteit (zodat een
student ten laste van zijn ouders kan blijven terwijl hij meer verdient) en voor wat betreft de kinderbijslag.
 

Uitzonderlijke overwinsten

Sinds de razendsnelle stijging van de prijs voor energie en verschillende grondstoffen hebben sommige bedrijven daar ruimschoots van geprofiteerd en uitzonderlijke winsten gemaakt. Een belasting op overwinsten was een van de eisen van de Liberale Vakbond om de burgers door deze crisis heen te helpen, en die is eindelijk door de regering aangekondigd. Het zou naar verwachting 600 miljoen euro opbrengen in 2022 en 2,5 miljard euro in 2023. Er zal echter voor moeten worden gezorgd dat een systeem wordt ingevoerd waartegen geen fiscaal en juridisch verweer mogelijk is. Onze vrees is dat de energiesector het begrip overwinst voor de rechtbank zal aanvechten.
 

Aanvullende steun

De accijnsverlaging op benzine en diesel, die een besparing van 17,5 cent per liter oplevert, is verlengd tot maart 2023. Zoals aangekondigd in september verleent de regering
steun om de energierekening van gezinnen te verlichten. Wie een gas- en elektriciteitscontract heeft aan variabele prijs of aan vaste prijs afgesloten na 30 september 2021, krijgt voor de maanden november en december 135 euro (gas) en 61 euro (elektriciteit), dus 196 euro. Zoals aangekondigd door de Eerste Minister zal deze steun niet in november worden toegekend en dus in december tweemaal worden uitbetaald. Als je op 1 januari niets hebt ontvangen en je hebt recht op deze verminderingen, dien dan vóór 23 januari 2023 een schriftelijk verzoek in bij de FOD Economie. Deze premies worden elke maand toegekend tot in maart 2023. Voor pellets, stookolie en propaan gelden andere kortingen. Deze maatregelen zijn goed voor de middenklasse die niet geniet van het sociaal tarief.

Wat dat laatste betreft, zijn wij verheugd over het feit dat het is uitgebreid tot andere gezinnen, waaronder diegenen die wonen in flatgebouwen en andere collectieve woningen,
en dat het is verlengd tot maart 2023. Deze verlenging versterkt ons in onze eis dat deze bescherming structureel bestendigd zou moeten worden gemaakt. Het zal echter
belangrijk zijn ervoor te zorgen dat het tarief gemakkelijk door de gezinnen kan worden aangevraagd wanneer het niet automatisch wordt toegekend. Informatie over energiecheques en -premies moet verstaanbaar en voor iedereen toegankelijk zijn.
 

Belastinghervorming

Een nieuwe alomvattende en grondige belastinghervorming zou pas in december worden besproken en dus niet onder deze regering worden uitgevoerd. Net als het IMF pleit de
ACLVB voor de invoering van een progressieve dual income tax. Met dit systeem kunnen alle inkomsten uit vermogen op een progressieve en eerlijke manier worden belast, terwijl de belastingdruk op werknemers wordt verlaagd. Een voorstel dat budgettair neutraal is en onze sociale zekerheid vrijwaart.