‘Kwaadwillige aantasting van het gezag van de staat’ wordt strafbaar
Middenveld roept Parlement op om deze bedreiging voor het recht op protest niet goed te keuren
Diverse Belgische vakbonds-, mensenrechten-, milieu- en maatschappelijke organisaties [1] betreuren ten zeerste de goedkeuring op dinsdag 23 januari door de Commissie Justitie van de Kamer van Volksvertegenwoordigers van de nieuwe versie van Boek II van het Strafwetboek. Dat bevat een artikel dat de ‘kwaadwillige aantasting van het overheidsgezag’ strafbaar maakt De organisaties roepen de parlementairen op om de invoering van dit nieuwe artikel weg te stemmen.
"De mobilisatie van vakbonds-, milieu- en mensenrechtenorganisaties heeft ertoe geleid dat de regering eind vorig jaar het gerechtelijk betogingsverbod heeft ingetrokken. Er kwam een groeiend bewustzijn van de ernstige bedreigingen voor de fundamentele vrijheden die deze maatregel met zich zou meegebracht hebben. Toch lijkt het de honger van sommigen om het recht op protest - essentieel voor de mobilisatie van het maatschappelijk middenveld - in te perken, niet te hebben gestild", aldus de organisaties.
De organisaties wijzen op het gevaar van het nieuwe artikel omdat de formulering ervan een zeer ruime interpretatie toelaat. De regering meent dat het gevaar van de ruime interpretatie zich niet stelt gezien de vereiste dat er een ernstige en reële bedreiging van de nationale veiligheid, de volksgezondheid of de goede zeden moet zijn. Deze termen zijn echter vaag en voor interpretatie vatbaar.
Het gebruik van strafrechtelijke sancties kan volgens het Europees Hof voor de Rechten van de Mens alleen indien men aanzet tot geweld, haat of onverdraagzaamheid. Op basis van de huidige wetgeving is dat al strafbaar. Dit nieuwe artikel is dan ook niet nodig.
"Er bestaat een reëel risico dat dit artikel kan gebruikt worden om de vrijheid van meningsuiting en de vrijheid van protest te beperken. Zowel burgers, activisten, vakbonden en maatschappelijke organisaties die regelmatig vreedzame daden van protest of burgerlijke ongehoorzaamheid organiseren komen in het vizier. Zouden bijvoorbeeld jongerenorganisaties die leerlingen oproepen om te spijbelen om te protesteren tegen het gebrek aan klimaatambitie van de overheid, in de toekomst vervolgd kunnen worden op basis van deze nieuwe bepaling? Wij vrezen van wel. De minister van Justitie hield vol dat dit soort vreedzame actie niet zou worden aangepakt, zonder echter te specificeren wat deze bepaling dan eigenlijk wel beoogt. We zijn dus helemaal niet gerustgesteld", geven de organisaties aan.
Geconfronteerd met deze bedreiging door de Belgische autoriteiten van het recht op vrije meningsuiting en het recht om te protesteren, herhalen de organisaties met klem dat deze rechten een hoeksteen zijn van de samenleving. Bovendien moeten alle beperkingen die aan deze rechten worden opgelegd, beantwoorden aan een dwingende sociale behoefte. Dat is hier helemaal niet het geval.
Noot
[1] Ondertekenaars : Amnesty International België, Liga Voor Mensenrechten, FGTB-ABVV, CSC-ACV, CGSLB-ACLVB, CIRÉ, Greenpeace België, Belgisch Netwerk Armoedebestrijding (BAPN), Bond Beter Leefmilieu (BBL), CNCD 11.11.11, Klimaatcoalitie, CEPAG (Centre d'Education Populaire André Genot), FOS, Ligue des droits humains, PAC, Progress Lawyer Network (PLN), MOC Solidaris, Soralia, Vluchtelingenwerk Vlaanderen.