Consumentenorganisaties ondersteunen hervorming sociale telecomtarieven, maar vragen bijkomende maatregelen

De digitale kloof in België blijft groot en is in het kader van de coronacrisis nog sterker onder de aandacht gekomen. Bijna 10 % van alle Belgen heeft nog steeds geen toegang tot internet, waarbij vooral de lagere inkomenscategorieën achterop hinken. Naast een tekort aan digitale basisvaardigheden, blijkt dat de kostprijs vaak een belemmering vormt voor veel gezinnen om een internetaansluiting af te sluiten of een drager aan te kopen. In dat kader kan sociale tarifering voor veel gezinnen voor de noodzakelijke ondersteuning zorgen. Het huidige systeem van sociale telecomtarieven is echter ontoereikend. Ontoereikend omdat het merendeel van de doelgroep niet bereikt wordt, maar ook ontoereikend op vlak van modaliteiten.

In dat opzicht ondersteunen de consumentenorganisaties de beoogde hervorming van de sociale telecomtarieven waarover het Belgisch Instituut voor postdiensten en telecommunicatie (BIPT) in opdracht van minister De Sutter een publieke consultatie heeft gelanceerd. Door ervoor te zorgen dat de toekenning van het sociale tarief in de toekomst automatisch zal gebeuren, zullen heel wat gezinnen die thans niet op de hoogte zijn van hun recht op deze maatregel, wél worden bereikt. Een grote stap vooruit richting het verkleinen van de digitale kloof, zeggen de consumentenorganisaties. Niettemin zijn de verbruikersverenigingen van oordeel dat de hervorming niet ver genoeg gaat en bovendien nog een aantal belangrijke lacunes bevat. Ze pleiten dan ook voor bijkomende voorzieningen:

• Hoewel we tevreden zijn dat er een verhoogde aandacht is voor personen met een visuele of auditieve handicap, vragen wij een gemeenschappelijk sociaal tarief voor mobiele en vaste communicatie voor alle rechthebbenden op een sociaal tarief. Voor veel personen is mobiele communicatie immers steeds vaker een noodzaak.
• De bewoners van woonzorgcentra worden expliciet uitgesloten wanneer zij geen persoonlijk abonnement afsluiten in hun kamer. We vragen dat zij het sociaal tarief toegekend krijgen via de afrekening van hun kamer, waar een kost voor telecommunicatie in verwerkt zit. Daarnaast moeten zij ook de mogelijkheid krijgen om te opteren voor een sociaal mobiel tarief.
• We vragen dat een optie van retroactiviteit wordt opgenomen, of alternatief, dat de behandelperiode voor het toekennen van het sociaal tarief wordt beperkt tot maximaal één maand.
• We ondersteunen de beoogde jaarlijkse indexering van de bedragen op basis van de afgevlakte gezondheidsindex. Deze bedragen dateren echter nog van juni 2005, waardoor een aanpassing aan de evolutie van de gezondheidsindex sinds juni 2005 noodzakelijk is. In dat opzicht dienen de huidige bedragen vooreerst verhoogd te worden met 37,08 %. Wij schuiven daarnaast nog twee alternatieve opties naar voor om de tarieven te actualiseren: enerzijds de toepassing van dezelfde methodologie als uit 2005, namelijk 50% nemen van de actuele abonnementskost voor een vaste telefoonlijn bij Proximus en dat als maximumplafond hanteren. Die huidige abonnementskost bedraagt € 24,13, dus het maximumplafond zou dan € 12,32 bedragen. Anderzijds zijn wij van oordeel dat een internetabonnement meer zou moeten doorwegen in het bepalen van de korting van het sociale tarief dan de abonnementskost van een vaste telefoonlijn. Die laatste worden namelijk jaar na jaar minder gebruikt door de consument. Uit de jaarlijks ARPU-cijfers (Average Revenue Per User) blijkt dat een gemiddelde consument voor het standalone segment (enkel individuele abonnementen) € 31,50 per maand oplevert. Als we op dit cijfer de toenmalige halvering toepassen dan komen we uit op een maximumplafond van € 15,75.
• Daarnaast is het wenselijk om in de toekomst in een bijkomende verhoging te voorzien wanneer uit de consumptieprijsindex blijkt dat de prijsstijging in de relevante productgroepen binnen COICOP 08.3 (telefoon- en faxdiensten) sterker was dan de evolutie van de gezondheidsindex.

De consumentenorganisaties vragen met aandrang om deze verbeterpunten mee te nemen in de hervorming, opdat een allesomvattende oplossing kan gevonden worden die noodzakelijk is om te digitale kloof te reduceren. We roepen de minister op om expliciet het engagement uit te spreken om het aantal personen die geen toegang hebben tot internet te halveren tegen het einde van de legislatuur. Deze ambitieuze doelstelling bereiken zou een belangrijk signaal zijn dat we in onze welvarende maatschappij niemand het recht ontnemen om op de digitale kar te springen.

ABVV, ACLVB, ACV, BAPN, Beweging.net, de Christelijke Mutualiteiten (CM), de Gezinsbond, MOC, Test Aankoop en het VSZ.