Fiscaliteit: spaar tijd en geld uit
De hoofdmoot van de 360°-vragen bestaat uit belastingvragen, maar dan in de ruime zin van het woord. Leden hebben niet enkel vragen over personenbelasting, maar ook over schenkbelastingen, erf- en successiebelastingen, registratierechten, enzovoort. Bovendien contacteren meer en meer grensarbeiders ons met vragen over hun aangiftes niet-inwoners.
We zijn er ons van bewust dat niemand graag belastingen betaalt, maar het is nu eenmaal de prijs voor beschaving. “In het oerwoud bestaan ze niet”, zoals de Duitse componist Richard Wagner in de 19de eeuw reeds stelde. In een moderne samenleving wil de staat in personen investeren van de kleuterschool tot en met de universiteit en ons dus behoeden voor rampspoed van de wieg tot het graf. We hebben de overheid nodig om een beschaafde samenleving mogelijk te maken en belastingen dienen dat doel. En dat kost nu eenmaal geld, veel geld. Als liberale vakbond staan we achter dit principe, hoewel we een uitgesproken idee hebben over
rechtvaardige fiscaliteit (denk aan onze dual income tax). Neemt niet weg dat de belastingdruk in België te hoog is, zeker wanneer we kijken naar de belastingdruk op de lonen. De grote fiscale belastinghervorming die op stapel staat, moet meer zijn dan wat losse maatregelen en kan maar slagen als het geheel meer is dan de som van de vele delen.
Onze loketten staan vanaf het voorjaar onder hoogspanning. De piek aan fiscale vragen situeert zich vanaf mei tot begin juli. Het is de tijd van de belastingaangiftes en dan kloppen veel leden gemakkelijk bij ons aan.
Het invullen van een aangifte is de laatste jaren, vooral ook na de 6de staatshervorming, een heel kluwen geworden. Geen kat vindt haar jongen er nog in terug. Je moet al bijna een specialist zijn om dit tot een goed einde te brengen. Zo is bijvoorbeeld de woonfiscaliteit van de eigen woning geregionaliseerd, zodat er nu Vlaamse, Waalse en Brusselse codes bestaan (afhankelijk van de fiscale woonplaats). Maar ook veel belastingverminderingen behoren nu toe aan de regio’s, denk hierbij bijvoorbeeld aan dienstencheques. Ook het federale luik van de aangifte blijft belangrijk. Wij kunnen dit voor een stuk uit je handen nemen en helpen bij het invullen van de aangifte. Toch wel een belangrijke meerwaarde en uitgespaarde tijd! Toegegeven, meer en meer belastingplichtigen krijgen een voorstel tot vereenvoudigde aangifte dat door de fiscus automatisch wordt verstuurd, maar ook dit voorstel kan beter eens door een geoefend oog worden nagekeken.
“Voor het invullen van een belastingformulier moet men filosoof zijn, dat is voor een wiskundige veel te moeilijk.” (Albert Einstein)
Welke vragen krijgen we zoal?
Nazicht aanslagbiljet
Wanneer het aanslagbiljet in de bus valt, hebben heel wat leden vragen bij de correctheid van hun aanslag. Komt je persoonlijke gezinssituatie wel overeen met de werkelijkheid, zijn al je kinderen nog ten laste, is de code van co-ouderschap juist aangeduid, zijn er onderhoudsgelden in rekening gebracht? Wat met je woon-werkverkeer en vakbondsbijdrage? Allemaal zaken die je bij twijfel met een zonale medewerker van ACLVB kan aftoetsen.
Loonfiche en belastingsimulaties
Andere courante vragen waarbij we kunnen helpen, zijn het nazicht van de loonfiche, de ingehouden bedrijfsvoorheffing maar ook belastingsimulaties bij wijziging van de arbeidssituatie. Leden zijn vaak vooruitziend
en reeds goed ingelicht en willen vooral geen onverwachte en onaangename fiscale verrassingen. Een belastingsimulatie is dan geen overbodige luxe om tot een definitief besluit te komen.
Maar belastingen zijn meer dan personenbelasting…
Trouwen of toch maar niet?
Er bestaan families in alle vormen, kleuren en maten. Niet verwonderlijk dat we vaak vragen krijgen over het effect van samenlevingsvormen op de fiscaliteit. Is het fiscaal voordeliger om te gaan samenwonen of huwen, of is het net beter om fiscaal alleenstaande te blijven? Vragen die uiteraard in hun breder perspectief moeten worden geplaatst en raakvlakken hebben met het thema ‘samenlevingsvormen’ van onze 360° dienstverlening.
Belasting op verdriet of een herverdelende belasting?
Niets maakt zoveel los als erf- of successiebelastingen. Er zijn vurige tegenstanders maar evengoed overtuigde voorstanders. Hoge erfbelasting was nochtans een kernwaarde van het liberalisme: ieder kind moet gelijk aan de start komen. En een erfbelasting werkt, zeker op lange termijn, herverdelend en is een middel om de ongelijkheid te verminderen. Zelfs een kleine belasting werkt daardoor over verschillende generaties heen, als een rem op de opbouw van vermogen. De weerstand tegen deze belasting is te verklaren door een botsing tussen twee invalshoeken. Enerzijds heeft een kind geen verdienste aan waar zijn wieg staat, en anderzijds zijn er de ouders die met hun verdiende geld willen doen wat ze zelf willen. Blijft een moeilijke discussie waar politici zich meestal niet op willen profileren, juist omdat dit een perspectief vraagt over generaties heen waar ze eigenlijk niet mee bezig zijn.
Neemt niet weg dat ook deze vragen aan onze loketten worden gesteld. Net als de personenbelasting is de erfbelasting progressief. Er wordt gebruikgemaakt van schijven. Hoe meer je erft, hoe hoger de belasting dus.
Maar de verwantschap tussen de erflater en de erfgenamen speelt ook een belangrijke rol. Toch wordt dit niet langer federaal geregeld; de gewesten hanteren hun eigen fiscale tarieven. Verder zijn ook de schenkbelastingen intussen regionaal. Schenken vormt meer en meer een optimaliseringstechniek waarvan een groeiende groep mensen gebruikmaken. Schenken is het nieuwe erven. Je hoeft geen miljonair te zijn om na te denken over de mogelijkheid van schenken. Ook dit onderwerp gaan we niet uit de weg, maar we doen niet aan successieplanning en nemen zeker de taken van een notaris niet over, ieder zijn job natuurlijk.
Werken over de grens
Verder vinden ook Belgische, Franse en Nederlandse grensarbeiders vlot de weg naar onze loketten. Een Nederlander die in België werkt, zal eveneens belastingen moeten betalen. Ook voor deze leden is het van belang dat we hen bij de aangifte niet-inwoners zo goed mogelijk op weg kunnen helpen.
Getuigenissen
“De belastingverrassing van coronawerklozen was wel voorspeld, maar ik had er toch niet voldoende bij stilgestaan. Ik was zelf door de pandemie enkele maanden tijdelijk werkloos en schrok me dan ook een hoedje toen ik mijn aanslagbiljet kreeg. Ik moest plots heel wat geld ophoesten. De ACLVB heeft me precies uitgelegd waar het probleem zit. De ingehouden bedrijfsvoorheffing op de uitkeringen was eigenlijk te laag en aangezien de bedrijfsvoorheffing maar een voorschot is, moet ik nu betalen via de personenbelasting. De fiscus had dus geen fout gemaakt.”
“Ik combineer noodgedwongen twee jobs en moet altijd veel belastingen betalen. Ik wil dit in de toekomst verhelpen, maar weet niet goed hoe. Daarom ben ik naar mijn ACLVB-loket gestapt. Zij konden me vertellen dat maandelijks een voorschot op de eindbelasting aan de fiscus wordt gestort. En aangezien ik twee jobs heb, doet elk van mijn werkgevers dit afzonderlijk. Op het einde van het jaar worden al mijn inkomsten wel samengeteld en worden de belastingschijven toegepast. De medewerker heeft me tips gegeven zoals bijvoorbeeld voorafbetalingen doen bij de fiscus, om de belastingfactuur wat te temperen.”
“Wij zijn een nieuw samengesteld gezin met vier kinderen. Zowel ikzelf als mijn partner hebben elk twee kinderen in coouderschap. We gaven dit op de correcte wijze aan in onze aangifte, maar toch heeft de fiscus de verhoging van de belastingvrije som niet juist berekend. Dankzij de ACLVB hebben we nu een bezwaarschrift ingediend waardoor we minder belasting moeten betalen.”
“Ik krijg al jaren een voorstel van vereenvoudigde aangifte. Toch ben ik even binnengelopen in mijn ACLVB-kantoor om te checken of alles wel correct is. Zij hebben me een belangrijke tip gegeven met betrekking tot mijn vervoerskosten. Ik neem de auto naar het station om dan de trein te nemen naar mijn werk. Ik wist niet dat ik de fiscale vrijstelling voor ‘andere vervoermiddelen’ kan combineren met de
fiscale vrijstelling voor ‘gemeenschappelijk openbaar vervoer’. Enkel de vrijstelling van mijn treinabonnement was ingevuld. Het spaarde me toch wel wat geld uit.”